Tuổi dậy thì của bé gái sẽ bắt đầu từ năm 8 - 13 tuổi; ở bé trai, độ tuổi này sẽ là từ 9 - 14. Nếu bé gái có các dấu hiệu của dậy thì trước năm 8 tuổi và bé trai trước năm 9 tuổi thì có thể được coi là dậy thì sớm.
Dậy thì sớm không những ảnh hưởng tới thể chất, sức khoẻ mà còn cả tâm sinh lý ở trẻ.
Vậy những tác hại của dậy thì sớm là gì? Để biết câu trả lời, cha mẹ đừng bỏ qua thông tin trong bài viết dưới đây.
Bước vào tuổi dậy thì, cơ thể cũng như tâm lý của các em sẽ có sự thay đổi rõ rệt. Cha mẹ có thể nhận thấy ra việc dậy thì sớm ở con trẻ thông qua những dấu hiệu như: Mọc nhiều mụn ở mặt, có mùi cơ thể, tăng chiều cao, cân nặng mạnh mẽ… Ngoài ra, những đặc trưng riêng biệt của dậy thì sớm ở hai giới đó là:
Hiện nay, dậy thì sớm đang được chia làm hai loại chính là dậy thì sớm trung ương và dậy thì sớm ngoại vi.
Dậy thì sớm trung ương hay còn gọi là dậy thì sớm thực. Nguyên nhân của dậy thì sớm trung ương là do có sự hoạt hóa của trục hormone dưới đồi - tuyến yên - tuyến sinh dục.
Dậy thì sớm ngoại vi hay còn gọi là dậy thì sớm giả. Điều này xảy ra do các tổn thương tại cơ quan sinh dục, thượng thận như: Tăng sản thượng thận bẩm sinh, u nang buồng trứng, u tinh hoàn…
Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn tới việc dậy thì sớm ở cả bé trai và bé gái. Những nguyên nhân phổ biến của việc dậy thì sớm có thể kể đến như:
Trẻ mắc bệnh u não, u nang buồng trứng, u tinh hoàn, các bệnh tuyến giáp.
Dậy thì sớm phổ biến ở bé gái hơn bé trai.
Lượng estrogen đưa vào cơ thể trẻ quá nhiều qua thực phẩm, đồ nhựa,...
Nguyên nhân huyết thống, di truyền học
Do thuốc hoặc nguyên nhân do béo phì, cân nặng quá mức
Lưu ý, đây chỉ là những nguyên nhân có thể dẫn tới nguy cơ dậy thì sớm ở trẻ, không phải là những nguyên nhân tuyệt đối. Để biết chính xác, phụ huynh cần đưa trẻ tới những bệnh viện chuyên khoa để kiểm tra và đánh giá.
Hiện nay, dậy thì sớm có xu hướng tăng nhanh ở cả bé trai và bé gái. Dậy thì sớm mang đến nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng cả về mặt thể chất, cảm xúc, tâm sinh lý. Cụ thể những tác hại này đó là.
Trẻ dậy thì sớm sẽ có những cảm xúc về mặt tình dục sớm so với bạn bè đồng lứa. Hơn nữa, nếu không được giáo dục, hướng dẫn đúng cách, trẻ có thể có những hành động tự tìm hiểu, khám phá bản thân vượt ngoài sự kiểm soát của người lớn.
Một trong số những hành động đó có thể là nhu cầu tình dục sớm. Ở tuổi chưa thể lường trước hậu quả, việc này có thể dẫn tới nhiều hệ luỵ như bệnh lây nhiễm, mang thai ngoài ý muốn, suy giảm chức năng của cơ quan sinh dục về sau…
Khi cơ thể tăng trưởng chiều cao ở độ tuổi không phải lý tưởng thì chiều cao đó sẽ không được phát triển một cách tối đa. Việc tăng trưởng chiều cao sớm sẽ làm cho đầu xương đóng khép sớm, rút ngắn thời kỳ sinh trưởng. Đây là lý do mà trẻ dậy thì sớm ban đầu nhìn cao hơn so với bạn cùng trang lứa nhưng lại trở thành lùn, bé so với tuổi trưởng thành.
Khi trẻ dậy thì, sẽ có rất nhiều những thay đổi trên cơ thể. Trong khi các bạn cùng trang lứa chưa gặp phải các “vấn đề" này, trẻ dậy thì sớm đã phải đối mặt và học cách thích nghi. Điều này có thể khiến trẻ trở nên lo lắng, thậm chí lo sợ, từ đó kéo theo sự nhút nhát, tự ti.
Ngoài ra, trẻ dậy thì sớm khi khám phá những điều mới mẻ của bản thân có thể bị sốc, bất ổn về tâm lý, cảm xúc. Đây là những nguyên nhân của các hành động không kiểm soát, tâm lý bức bối không thông suốt…
Ở một vài trường hợp trẻ dậy thì sớm có thể do sự kích hoạt của não như u não, tổn thương não... Điều này rất dễ dẫn đến tử vong nếu không phát hiện và điều trị kịp thời.
Ngoài ra với các trẻ em gái, trường hợp dậy thì sớm do bất thường của hormon sinh dục có thể là nguy cơ tiềm ẩn một số bệnh như ung thư vú, ung thư dạ con, ung thư buồng trứng ở bé gái.
Đối với trẻ em nam, việc dậy thì sớm có thể dẫn đến vô sinh nếu không được điều chỉnh kịp thời.
Phải khẳng định dậy thì sớm không phải là bệnh mặc dù có thể bắt nguồn từ nguyên nhân bệnh lý. Dậy thì sớm là sự trưởng thành trước thời hạn của một cơ thể. Vì vậy, dậy thì sớm hoàn toàn có thể can thiệp và cải thiện.
Khi phát hiện việc trẻ dậy thì sớm trước tuổi, bạn có thể đưa con tới gặp bác sĩ nội tiết nhi khoa (một bác sĩ chuyên về tăng trưởng và rối loạn nội tiết tố ở trẻ em) để điều trị.
Tùy theo đặc điểm phát triển của trẻ cũng như căn cứ trên những kết quả thăm khám, các bác sĩ có thể thực hiện nhiều phương pháp điều trị khác nhau. Mục tiêu của việc điều trị đó là
Ngăn chặn hoặc thậm chí đảo ngược sự phát triển tình dục
Ngăn chặn sự phát triển nhanh chóng và trưởng thành xương có thể dẫn Hiện nay, có hai cách tiếp cận có thể điều trị cho hiệu quả cao nhất đó là:
Điều trị từ nguyên nhân cơ bản hoặc từ nguyên nhân bệnh lý
Hạ thấp nồng độ hormone giới tính cao bằng thuốc để ngăn chặn sự phát triển giới tính
Khi trẻ dậy thì sớm, điều quan trọng nhất là cha mẹ kịp thời nhận ra vấn đề và cùng con tìm hiểu, đối mặt. Hãy giải thích cho con những biểu hiện phát triển của cơ thể là hoàn toàn bình thường và nó chỉ diễn ra sớm hơn so với các bạn cùng lứa tuổi.
Những tác hại của dậy thì sớm là điều không thể chối cãi. Để ngăn ngừa việc dậy thì sớm có thể xảy ra với con mình, các bậc phụ huynh hãy xây dựng cho con một chế độ dinh dưỡng hợp lý, ăn nhiều rau xanh, trái cây. Đồng thời, những thực phẩm như đồ ăn đã qua chế biến sẵn, đồ ngọt, đồ chiên rán... chứa nhiều chất béo cũng cần được hạn chế.
Bên cạnh đó, trẻ em cần được tích cực vận động với những môn thể thao vừa sức để tăng cường sức khỏe, giúp trẻ phát triển đúng lứa tuổi. Ngoài ra, cha mẹ cũng cần theo sát, đồng hành để cùng con bước vào tuổi dậy thì với nhiều những điều thú vị.
Thanh Thanh
Theo Người đưa tin