Thiếu sắt là tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng phổ biến nhất trên thế giới, ảnh hưởng đến khoảng một tỷ người, hoặc một phần ba trong số chúng ta. Cùng tìm hiểu các dấu hiệu thiếu sắt mà cơ thể phát tín hiệu để có thể bổ sung kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.
 |
| Sắt rất cần thiết cho quá trình oxy hóa các mô của bạn, nên nó ảnh hưởng đến hiệu suất thể chất và tinh thần, cũng như khả năng miễn dịch và các chức năng cốt lõi khác của cơ thể. |
Sắt là một khoáng chất vi lượng thiết yếu, cần thiết cho quá trình sản xuất hemoglobin của cơ thể chúng ta, protein trong các tế bào hồng cầu vận chuyển oxy đi khắp cơ thể, theo giải thích của Tiến sĩ Vijay Murthy, bác sĩ y học chức năng và là đồng sáng lập của Murthy Health.
Rhian Stephenson, chuyên gia dinh dưỡng và là người sáng lập công ty thực phẩm bổ sung Artah, giải thích rằng "Vì sắt rất cần thiết cho quá trình oxy hóa các mô của bạn, nên nó ảnh hưởng đến hiệu suất thể chất và tinh thần, cũng như khả năng miễn dịch và các chức năng cốt lõi khác của cơ thể". Bà chỉ ra rằng sắt cũng tham gia vào vô số các quá trình sinh học khác từ sản xuất chất dẫn truyền thần kinh - khiến sắt trở nên quan trọng đối với chức năng não - cho đến sức khỏe của tóc, da và móng tay.
Thiếu sắt kéo dài có thể dẫn đến thiếu máu (khi cơ thể bạn không sản xuất đủ tế bào hồng cầu), nhưng nó cũng có thể ảnh hưởng đến tim của bạn, buộc tim phải làm việc quá sức để đáp ứng nhu cầu oxy của cơ thể. Vậy những dấu hiệu và triệu chứng chính cho thấy mức độ của bạn thấp là gì?
Nếu bạn liên tục mệt mỏi, bất kể bạn ngủ bao nhiêu, thì nguyên nhân có thể là do thiếu sắt. Nếu không có đủ sắt, các cơ và mô của bạn sẽ không nhận được oxy cần thiết, khiến bạn cảm thấy kiệt sức.
Tiến sĩ Murthy cho biết, “Hemoglobin tạo nên màu đỏ cho máu, vì vậy khi thiếu hụt, da và thậm chí cả mí mắt trong có thể mất đi tông màu bình thường”. Trên thực tế, ông giải thích, các bác sĩ sử dụng một thứ được gọi là “xét nghiệm niêm mạc mắt” như một cách nhanh chóng và hiệu quả để phát hiện tình trạng thiếu máu. Kéo mí mắt dưới xuống khi nhìn vào gương. Bên trong phải có màu đỏ. Màu nhạt hoặc thậm chí là màu vàng cho thấy bạn có thể bị thiếu sắt.
Nếu việc leo một vài bậc cầu thang đột nhiên khiến bạn cảm thấy như đang chạy marathon, thì nguyên nhân có thể là do thiếu sắt. Murthy cho biết: "Hemoglobin giúp vận chuyển oxy và khi thiếu hụt, cơ thể bạn sẽ tăng nhịp thở để đưa đủ oxy đến các mô".
Nhịp tim nhanh hoặc không đều có thể là cách tim bạn bù đắp cho lượng oxy thấp. Murthy giải thích: "Khi thiếu sắt, tim sẽ phải làm việc nhiều hơn để bơm máu, điều này có thể dẫn đến đánh trống ngực". Trên thực tế, nghiên cứu cho thấy tình trạng thiếu sắt làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch lên 41%.
 |
| Khi thiếu sắt, não sẽ không được cung cấp lượng oxy ổn định, gây ra đau đầu, chóng mặt. |
Murthy cho biết não cần được cung cấp oxy ổn định, vì vậy khi thiếu sắt, não có thể gây ra chứng đau đầu hoặc khiến bạn cảm thấy choáng váng. Năm ngoái, một nghiên cứu được công bố trên tạp chí của Hiệp hội Đau đầu Quốc tế đã phát hiện ra "mối liên hệ đáng kể" giữa tình trạng thiếu sắt và chứng đau đầu mãn tính hàng ngày.
Nếu bạn thấy móng tay mình trông giòn hoặc bắt đầu cong ra ngoài như những chiếc thìa nhỏ, thì đây có thể là triệu chứng của thiếu sắt. Thiếu sắt ảnh hưởng đến quá trình sản xuất keratin, trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến móng tay giòn, hình thìa.
Thiếu sắt có thể gây ra tình trạng lưu thông máu kém, thường dẫn đến tay chân lạnh vì lưu lượng máu ưu tiên các cơ quan quan trọng. Ngoài tay chân, nhiều người mắc bệnh cho biết họ thường cảm thấy lạnh hơn những người có lượng sắt bình thường, đặc biệt là vào mùa đông.
Nếu bạn từng cảm thấy có cảm giác bò kỳ lạ, khó chịu ở chân, đặc biệt là vào ban đêm, thì nguyên nhân có thể là do thiếu sắt. Một đánh giá có hệ thống được công bố vào năm 2016 đã phát hiện ra mối liên hệ đáng kể giữa tình trạng này và tình trạng thiếu sắt.
“Dù bạn có tin hay không, đôi khi tình trạng thiếu sắt có thể gây ra cảm giác thèm ăn kỳ lạ đối với các chất không phải thực phẩm như đá, đất sét hoặc thậm chí là đất – một tình trạng được gọi là pica,” Murthy cho biết. “Mặc dù lý do chính xác vẫn chưa rõ ràng, một số nhà nghiên cứu cho rằng đó có thể là cách cơ thể tìm kiếm các chất dinh dưỡng bị thiếu.” Thèm đá (hay pagophagia) là dạng phổ biến nhất.
Lưỡi bị đau hoặc sưng hoặc nứt ở khóe miệng cũng có thể là một dấu hiệu cảnh báo. “Sắt rất cần thiết cho các mô khỏe mạnh và tình trạng thiếu sắt có thể dẫn đến viêm lưỡi (lưỡi sưng) và viêm góc miệng (vết nứt ở khóe miệng).” Triệu chứng này đặc biệt phổ biến ở những người bị thiếu sắt trong một thời gian dài.
Phong Vũ
Theo Người đưa tin
