Vải là một loại trái cây nhiệt đới được nhiều người yêu thích nhờ vị ngọt thanh mát và hương thơm đặc trưng. Không chỉ hấp dẫn về hương vị, quả vải còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhờ giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, ăn vải không đúng cách hoặc lạm dụng có thể gây ra những tác hại khôn lường, đặc biệt với một số nhóm người nhạy cảm. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu 2 lợi ích nổi bật của quả vải và lý do 2 nhóm người nên thận trọng khi sử dụng loại quả này.
Theo số liệu thống kê, cứ 100 gam phần ăn được của quả vải chứa 81 gam nước và 16,4 gam đường. Hàm lượng vitamin C trong các loại trái cây không cao , nhưng một số thành phần độc đáo nhất định lại có tác dụng dinh dưỡng phức tạp hơn nhiều so với tưởng tượng.
 |
| Điều thực sự đáng nói đến là một chất polyphenol tan trong nước có trong quả vải - proanthocyanidin. Chất này khác với các thành phần chống oxy hóa có trong rượu vang đỏ và vỏ nho. Nó có tác động đến độ đàn hồi của mạch máu. |
Trong một thí nghiệm trên động vật vào năm 2020, Đại học Y Quảng Châu phát hiện ra rằng proanthocyanidin có thể làm giảm mức độ xơ vữa động mạch ở những con chuột được cho ăn chế độ nhiều chất béo và độ dày động mạch chủ của nhóm can thiệp giảm 18% sau 10 tuần.
Trong các thí nghiệm trong ống nghiệm, nó cũng có thể ức chế sự tăng sinh bất thường của các tế bào cơ trơn mạch máu, có cơ sở sinh học trong việc ngăn ngừa các biến cố tim mạch và mạch máu não.
Lợi ích thực sự bị đánh giá thấp của quả vải liên quan đến hệ thần kinh. Vải thiều chứa một lượng nhỏ axit methylmalonic, một chất trung gian tham gia vào quá trình chuyển hóa chất dẫn truyền thần kinh, có thể làm tăng tốc độ tổng hợp GABA ở một liều lượng nhất định.
GABA là chất dẫn truyền thần kinh ức chế chính trong cơ thể con người và có liên quan chặt chẽ đến chất lượng giấc ngủ và mức độ lo lắng.
Lượng fructose cao có thể gây thoái hóa mỡ ở các tế bào gan. Mặc dù hàm lượng fructose trong vải không quá cao nhưng ăn quá nhiều cùng một lúc thực sự có thể gây ra sự gia tăng đột ngột áp lực trao đổi chất ở gan.
Bệnh viện Y học cổ truyền Quảng Đông, Trung Quốc, từng báo cáo trường hợp một bệnh nhân bị gan nhiễm mỡ nhẹ đã tiêu thụ hơn 2kg vải trong vòng ba ngày. Mức ALT của anh ấy tăng lên gấp 4,2 lần giá trị ban đầu. Chụp hình ảnh cho thấy tăng âm gan, kèm theo đau nhẹ vùng hạ sườn phải.
Đây không phải là trường hợp cá biệt, chỉ là chưa có ai thu thập được những trường hợp như vậy một cách có hệ thống. Vấn đề không phải ở quả vải mà là ở cách bạn tiêu thụ chúng. Nếu chức năng trao đổi chất của gan suy giảm và sau đó chịu thêm áp lực trong thời gian ngắn thì có thể dẫn đến kết quả xấu.
Nhiều người không biết rằng vải thiều có chứa một chất gọi là hypoglycine, có thể cản trở quá trình sản xuất glucose bình thường, đặc biệt là khi dạ dày đang đói.
Một cuộc khảo sát quy mô lớn ở Muzaffarpur, Ấn Độ, được công bố trên tạp chí The Lancet năm 2017 cho thấy tỷ lệ mắc bệnh não cấp tính cao ở trẻ em vào mỗi mùa hè có liên quan đến việc ăn nhiều vải thiều khi bụng đói, với tỷ lệ tử vong gần 30%.
 |
| Các nghiên cứu về cơ chế đã chỉ ra rằng loại axit amin độc hại này trong vải có thể ức chế quá trình oxy hóa axit béo và quá trình tân tạo glucose, gây ra tình trạng lượng đường trong máu giảm mạnh và gây ra rối loạn chức năng thần kinh. |
Mặc dù những trường hợp như vậy không phổ biến nhưng chúng đủ để chứng minh rằng ăn vải khi bụng đói là rất nguy hiểm, đặc biệt là đối với trẻ em. Người lớn cũng vậy. Nếu họ không ăn đủ ở bữa trước và lượng đường dự trữ trong máu thấp, vải thiều có thể trở thành tác nhân gây ra tình trạng lượng đường trong máu giảm mạnh.
Nhiều người nghĩ rằng trái cây chỉ chứa vitamin và đường. Trên thực tế, giá trị thực sự của thực phẩm nằm ở cấu trúc thành phần vi lượng và chế độ phản ứng trao đổi chất. Mặc dù vải là loại trái cây có hàm lượng đường cao, nhưng chúng vẫn chỉ cách một con đường chuyển hóa để trở thành thực phẩm có chỉ số đường huyết cao thực sự.
Vấn đề không phải ở bản thân đường mà là liệu cơ thể con người có khả năng xử lý lượng fructose này hay không. Khi chức năng gan, chức năng tuyến tụy và khả năng điều hòa lượng đường trong máu suy giảm, cùng một loại thực phẩm có thể trở thành chất gây kích ứng.
Những người không ăn vải thiều thực chất đang bỏ lỡ một công cụ nhỏ có thể được sử dụng để can thiệp dinh dưỡng. Chìa khóa nằm ở số lượng, và quan trọng hơn là ở khả năng kiểm soát tình trạng thể chất của chính bạn. Điều quan trọng không phải là bạn ăn gì mà là biết mình ăn gì.
Phong Vũ
Theo Người đưa tin
