Đường phèn có hương vị đậm đà, dịu ngọt, được nhiều người ưa thích. Trong dân gian, đường phèn thường được biết nhiều đến việc dùng làm bài thuốc trị ho...
Đường phèn (tên khoa học Saccharose) còn gọi là băng đường. Cũng giống như đường cát, đường phèn được làm từ nước mía, nước củ cải đường và một số nguyên liệu khác như thốt nốt, lúa miến ngọt... Đường phèn có chứa saccharose và một số nguyên tố vi lượng giúp phân giải thành glucose và fructose.
Cách làm đường phèn Đường phèn được bào chế bằng cách lấy lấy đường trắng, hòa loãng với nước ở một lượng nhất định sau đó cho vôi, trứng gà vào lọc để làm dịu vị ngọt, lọc tạo chất và thêm hương vị. Đem đun hỗn hợp này lên, giữ lửa đều, nước gần cạn thì đổ thêm nước vào đun tiếp. Khi nào đường chín tới thì đổ vào thùng, bên trong có vỉ tre. Sau 10-12 ngày sẽ có đường phèn kết tinh thành từng khối như ta vẫn mua ngoài thị trường. |
Theo Đông y, đường phèn vị ngọt, tính bình; vào kinh tỳ và phế. Công năng chủ trị: bổ trung ích khí, hòa vị, nhuận phế, chỉ khái, trừ đàm. Trong dân gian, đường phèn thường được biết nhiều trong việc dùng làm bài thuốc trị ho.
Hay đường phèn được sử dụng làm gia vị để khai vị trợ tiêu hóa. Dùng cho các trường hợp viêm khí phế quản, ho khan ít đờm, đau rát họng, khí huyết hư, chóng mặt, đau đầu.
Ngoài ra, đường phèn có tác dụng thanh nhiệt tốt nên vào màu nắng nóng, sau giờ lao động, mọi người thường ngậm một miếng đường phèn để nhanh chóng giải nhiệt. Vì thế mới có câu “ngọt như đường cát, mát như đường phèn”.
Các bài thuốc trị ho từ đường phèn
- Chưng với hoa cúc có tác dụng hạ huyết áp.
- Chưng cách thủy với hoa điệp, phơi sương rồi uống vào lúc sáng sớm để trị ho lâu ngày, trị viêm họng, dùng cho người lao phổi.
- Chưng với cánh hoa hồng còn tươi để uống trị ho do thời tiết.
- Nấu đặc với bầu, gạn bỏ bã lấy nước dùng có tác dụng kích thích tiêu hóa, giúp ăn uống ngon miệng hơn.
- Nấu với vỏ quýt để trị chứng ho khan do thời tiết gây ra.
- Pha cùng gừng tươi với nước sôi để trị cảm dao thay đổi thời tiết.
- Nấu chung với táo tầu, gừng tươi để trị cảm ho, viêm đường hô hấp do thời tiết.
- Nấu cháo với gạo nếp, nhân sâm, hạt sen để bồi bổ khí huyết.
T.T
Theo tạp chí Sống Khỏe