Nhiều người tin rằng protein là chất thiết yếu cho cơ thể. Nó không chỉ giúp tăng cơ và tăng cường miễn dịch mà còn duy trì chức năng bình thường của cơ thể. Do đó, nhiều người coi thực phẩm giàu protein là thực phẩm ăn hàng ngày. Cho dù là ức gà, thịt bò, cá hay bột protein, có vẻ như bạn càng ăn nhiều những thực phẩm giàu protein này thì càng tốt, đặc biệt đối với các vận động viên hoặc người đam mê thể hình, những thực phẩm này gần như đã trở thành thực phẩm chính hàng ngày. Tuy nhiên, thực tế không đơn giản như vậy.

Việc tiêu thụ quá nhiều protein có thể gây gánh nặng lớn cho thận

Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu protein trong thời gian dài có thể gây ra một loạt các vấn đề sức khỏe, nghiêm trọng nhất là tổn thương thận, đặc biệt đối với những người đã mắc bệnh mãn tính hoặc có thể trạng yếu.

Lượng protein lớn sẽ tạo ra các chất chuyển hóa nitơ trong quá trình tiêu hóa. Nếu các chất chuyển hóa này không được đào thải kịp thời, chúng sẽ gây áp lực lên thận, dẫn đến suy giảm chức năng thận dần dần. Các bác sĩ cảnh báo rằng việc phụ thuộc quá nhiều vào thực phẩm giàu protein có thể dần dần làm tăng gánh nặng cho thận và cuối cùng dẫn đến bệnh thận, đặc biệt là khi hầu hết mọi người không nhận ra điều đó.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn giàu protein trong thời gian dài có liên quan chặt chẽ đến sức khỏe thận, đặc biệt là ở những bệnh nhân suy thận, khi lượng protein nạp vào quá nhiều có thể gây tổn thương đáng kể cho thận.

Theo một nghiên cứu năm 2016 được công bố trên Tạp chí Thận học Hoa Kỳ, chế độ ăn nhiều protein có thể gây tổn thương ống thận và làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận mãn tính.

Tại sao thực phẩm giàu protein lại gây hại cho thận?

Đầu tiên, khi quá nhiều protein được chuyển hóa trong cơ thể, một lượng lớn chất thải nitơ sẽ được tạo ra, cuối cùng được đào thải ra khỏi cơ thể qua thận. Bản thân thận có chức năng lọc và làm sạch các sản phẩm chuyển hóa, nhưng dưới áp lực của lượng protein dư thừa, hệ thống bài tiết của thận sẽ phải chịu áp lực lớn hơn.

Nếu bạn ở trong tình trạng áp lực cao này trong thời gian dài, chức năng thận của bạn sẽ dần suy giảm và cuối cùng có thể dẫn đến bệnh thận. Ngoài ra, quá nhiều protein cũng sẽ ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ canxi.

Chế độ ăn nhiều protein không chỉ làm tăng lượng canxi bài tiết qua nước tiểu mà còn có thể làm giảm mật độ xương, dẫn đến các vấn đề như loãng xương. Sức khỏe của xương và thận có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, chức năng thận suy giảm cũng có thể làm tăng gánh nặng cho xương. Quan trọng hơn, nhiều người bỏ qua sự cân bằng của các chất dinh dưỡng khác khi theo đuổi chế độ ăn giàu protein.

Chế độ ăn kiêng duy nhất trong thời gian dài có thể dễ dẫn đến tình trạng thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết khác trong cơ thể, đặc biệt là vitamin và khoáng chất, có thể làm tăng tốc độ tổn thương thận.

Tiêu chuẩn hợp lý về lượng protein nạp vào

Mỗi người có vóc dáng khác nhau nên nhu cầu protein cũng khác nhau. Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nhu cầu protein hàng ngày của người lớn là khoảng 0,8 gam cho mỗi kg trọng lượng cơ thể. Tiêu chuẩn này đủ cho dân số khỏe mạnh nói chung.

Đối với những người tập thể dục nhiều, đang trong thời gian hồi phục hoặc mắc một số bệnh cụ thể, nhu cầu protein có thể tăng lên một cách phù hợp, nhưng hãy cẩn thận đừng vượt quá mức đó một cách mù quáng. Ví dụ, nhiều người đam mê thể hình tiêu thụ quá nhiều các sản phẩm giàu protein như bột protein để tăng khối lượng cơ. Mặc dù lượng protein nạp vào vừa phải có thể thúc đẩy sự phát triển cơ bắp, nhưng lượng protein nạp vào quá nhiều sẽ khiến thận không thể chuyển hóa kịp thời chất thải dư thừa.

Các chuyên gia cho biết khi tập thể dục cường độ cao, lượng protein tiêu thụ hàng ngày không nên vượt quá 1,2 đến 1,5 lần trọng lượng cơ thể (tức là khoảng 1,2 đến 1,5 gam protein trên mỗi kg trọng lượng cơ thể). Lượng protein dư thừa không chỉ gây gánh nặng cho thận mà còn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của các cơ quan khác.

Làm thế nào để cân bằng lượng protein nạp vào?

Một chế độ ăn uống lành mạnh cần phải cân bằng. Protein rất quan trọng, nhưng càng nhiều càng tốt. Đặc biệt trong chế độ ăn hàng ngày, cần đa dạng hóa lượng protein nạp vào, bao gồm cả protein động vật và protein thực vật.

Ví dụ, protein thực vật như đậu, các loại hạt và lúa mì nguyên cám không chỉ cung cấp các axit amin cần thiết cho cơ thể con người mà còn chứa nhiều chất xơ và chất chống oxy hóa, giúp giảm tác động tiêu cực của việc bổ sung quá nhiều protein. Đối với những người muốn tăng khối lượng cơ hoặc cần tăng lượng protein nạp vào, họ nên cố gắng chọn thực phẩm tự nhiên thay vì dựa vào bột protein.

Các loại thực phẩm như ức gà, cá, đậu phụ, trứng, v.v. không chỉ giàu protein mà còn giàu nhiều chất dinh dưỡng khác nhau và không gây quá nhiều gánh nặng cho thận. Ngoài ra, hãy chú ý duy trì lượng nước đầy đủ trong chế độ ăn uống hàng ngày, điều này giúp đẩy nhanh quá trình đào thải chất thải trao đổi chất trong cơ thể.

Đặc biệt đối với những người có chế độ ăn nhiều protein, việc tăng lượng nước uống có thể giúp thận bài tiết chất thải tốt hơn và giảm thiểu tổn thương thận do các chất chuyển hóa protein gây ra.

Những tác hại khác của chế độ ăn giàu protein

Ngoài những ảnh hưởng đến thận, việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu protein còn có thể dẫn đến các bệnh mãn tính khác. Tiêu thụ quá nhiều protein trong thời gian dài, đặc biệt là lượng protein động vật cao, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Protein động vật thường chứa hàm lượng chất béo bão hòa và cholesterol cao. Tiêu thụ quá nhiều trong thời gian dài có thể làm tăng lipid máu và tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.

Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc tiêu thụ quá nhiều protein động vật có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc một số bệnh ung thư.

Nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ (AICR) phát hiện ra rằng việc tiêu thụ quá nhiều thịt đỏ và các sản phẩm thịt chế biến có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư trực tràng, ung thư tuyến tụy, v.v.

Mặc dù thực phẩm giàu protein có thể giúp cơ thể duy trì quá trình trao đổi chất và chức năng bình thường, nhưng lượng tiêu thụ cần được điều chỉnh hợp lý tùy theo từng trường hợp.

Tiêu thụ quá nhiều protein, đặc biệt là chế độ ăn nhiều protein động vật trong thời gian dài, có thể gây hại nhiều hơn là lợi ích ngắn hạn.

Thanh Thanh

Theo Người đưa tin