Cốc uống nước không chỉ là vật dụng phục vụ nhu cầu hàng ngày mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của chúng ta. Kim loại nặng như chì, cadmium, thủy ngân hay arsen có thể hiện diện trong các vật liệu sản xuất cốc, đặc biệt là những sản phẩm kém chất lượng. Khi tiếp xúc lâu dài, những chất này có thể tích lũy trong cơ thể, gây tổn thương não bộ (ảnh hưởng đến trí nhớ, khả năng tập trung) và làm suy giảm chức năng thận (gây viêm, suy thận,...).

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tiếp xúc với kim loại nặng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến các bệnh mãn tính liên quan đến thần kinh và hệ tiết niệu. Vì vậy, việc nhận biết và loại bỏ những loại cốc tiềm ẩn nguy cơ là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe gia đình.

1. Cốc sứ tráng men kém chất lượng

Cốc sứ là lựa chọn phổ biến nhờ vẻ đẹp tinh tế và khả năng giữ nhiệt tốt. Tuy nhiên, không phải cốc sứ nào cũng an toàn. Nhiều sản phẩm giá rẻ, đặc biệt là những loại được sản xuất tại các cơ sở không đạt tiêu chuẩn, sử dụng men sứ chứa chì và cadmium để tạo màu sắc bắt mắt. Theo một nghiên cứu được công bố trên Journal of Environmental Science and Health (2019), các cốc sứ tráng men chứa chì có thể giải phóng kim loại nặng khi chứa đồ uống nóng hoặc có tính axit như cà phê, trà hay nước chanh.

Lượng chì này, dù nhỏ, khi tích lũy lâu dài có thể gây tổn thương thần kinh, làm giảm chỉ số IQ ở trẻ em và tăng nguy cơ suy thận ở người lớn (Ảnh: Internet)

Để nhận biết cốc sứ an toàn, bạn nên chọn các sản phẩm từ những thương hiệu uy tín, có chứng nhận không chứa chì hoặc được kiểm định bởi các tổ chức như FDA (Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ). Tránh mua các loại cốc có màu sắc quá sặc sỡ hoặc xuất xứ không rõ ràng, vì chúng thường chứa kim loại nặng trong lớp men trang trí.

2. Cốc nhựa tái chế hoặc nhựa kém chất lượng

Cốc nhựa được ưa chuộng vì tính tiện lợi, giá rẻ và trọng lượng nhẹ, nhưng đây cũng là một trong những “thủ phạm” tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe. Nhiều loại cốc nhựa, đặc biệt là nhựa tái chế hoặc nhựa không đạt chuẩn, có thể chứa các hợp chất độc hại như phthalates, bisphenol A (BPA) và thậm chí cả kim loại nặng như antimon.

Một nghiên cứu từ Environmental Health Perspectives (2021) chỉ ra rằng cốc nhựa kém chất lượng khi tiếp xúc với nhiệt độ cao (như khi đựng nước nóng hoặc hâm trong lò vi sóng) có thể giải phóng antimon - một kim loại nặng gây tổn thương thận và ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Để hạn chế rủi ro, người tiêu dùng nên chọn cốc nhựa được dán nhãn “BPA-free” và được làm từ nhựa PP (polypropylene) hoặc PE (polyethylene) đạt chuẩn an toàn thực phẩm.

Ngoài ra, cần tránh sử dụng cốc nhựa để đựng đồ uống nóng và không tái sử dụng cốc nhựa dùng một lần, vì chúng dễ bị phân hủy và giải phóng chất độc (Ảnh: Internet)

3. Cốc kim loại không rõ nguồn gốc

Cốc kim loại, đặc biệt là cốc thép không gỉ, ngày càng được ưa chuộng nhờ độ bền và khả năng giữ nhiệt. Tuy nhiên, không phải cốc kim loại nào cũng an toàn. Các sản phẩm giá rẻ, không rõ nguồn gốc thường sử dụng hợp kim chứa niken, crôm hoặc thậm chí chì. Theo một báo cáo từ Consumer Reports (2020), một số cốc kim loại kém chất lượng có thể giải phóng niken khi tiếp xúc với đồ uống có tính axit, gây kích ứng da, tổn thương thận và ảnh hưởng đến chức năng thần kinh. Đặc biệt, những người dị ứng với niken có nguy cơ cao hơn khi sử dụng các loại cốc này.

Để đảm bảo an toàn, hãy chọn cốc thép không gỉ 18/8 hoặc 18/10 (thành phần thép không gỉ chất lượng cao) từ các thương hiệu uy tín. Ngoài ra, cần kiểm tra kỹ lớp phủ bên trong cốc, vì một số sản phẩm sử dụng lớp phủ chứa kim loại nặng để tăng độ bóng hoặc chống ăn mòn.

4. Cốc thủy tinh tái chế không đạt chuẩn

Cốc thủy tinh thường được coi là lựa chọn an toàn nhất, nhưng không phải lúc nào cũng đúng. Các loại cốc thủy tinh tái chế, đặc biệt là những sản phẩm giá rẻ từ các cơ sở sản xuất không đạt chuẩn, có thể chứa chì hoặc cadmium trong vật liệu thủy tinh hoặc lớp trang trí. Một nghiên cứu của Đại học Plymouth (Anh, 2017) phát hiện rằng 70% cốc thủy tinh tái chế được kiểm tra có chứa chì trong lớp sơn trang trí, và một phần nhỏ trong đó có thể giải phóng kim loại nặng khi sử dụng lâu dài. Những chất này, khi tích lũy trong cơ thể, có thể gây tổn thương não bộ, làm suy giảm trí nhớ và tăng nguy cơ suy thận.

Để tránh rủi ro, hãy chọn cốc thủy tinh từ các thương hiệu uy tín, tránh sử dụng cốc thủy tinh có hoa văn trang trí màu sắc sặc sỡ, đặc biệt nếu chúng có dấu hiệu bong tróc hoặc mờ dần sau thời gian sử dụng (Ảnh: Internet)

4 loại cốc kể trên đều là những vật dụng quen thuộc trong mỗi gia đình. Tuy nhiên, nguy cơ từ kim loại nặng không chỉ đến từ chất liệu mà còn từ cách chúng ta sử dụng chúng. Đồ uống nóng, có tính axit hoặc kiềm cao sẽ làm tăng khả năng giải phóng các chất độc hại. Vì vậy, ngoài việc lựa chọn sản phẩm an toàn, người tiêu dùng cần chú ý đến cách sử dụng và bảo quản cốc, ví dụ như không để cốc nhựa hoặc kim loại tiếp xúc với nhiệt độ cao, không sử dụng cốc sứ hoặc thủy tinh có dấu hiệu bong tróc lớp men hoặc sơn.

Xem thêm: Trẻ vị thành niên bắt đầu tò mò “chuyện người lớn”, cha mẹ cần có động thái ra sao?

Quỳnh Giang

Theo Người đưa tin