Cao răng, hay còn gọi là vôi răng, là kết quả của sự tích tụ mảng bám - một lớp màng vi khuẩn hình thành trên bề mặt răng sau khi ăn uống. Nếu không được làm sạch kịp thời, mảng bám sẽ cứng lại do sự kết hợp với khoáng chất trong nước bọt, tạo thành cao răng.

Cao răng không chỉ làm răng xỉn màu, gây hôi miệng mà còn là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến các bệnh lý răng miệng nguy hiểm (Ảnh: Internet)

Theo một nghiên cứu được công bố trên Journal of Clinical Periodontology (2020), cao răng có liên quan trực tiếp đến 80% các trường hợp viêm nướu và viêm nha chu. Vậy, những thói quen nào trong cuộc sống hàng ngày đang âm thầm khiến bạn dễ mắc tình trạng này?

Dưới đây là 5 thói quen phổ biến và cách khắc phục hiệu quả.

1. Đánh răng không đúng cách hoặc không đủ thời gian

Thói quen đánh răng qua loa, không đúng kỹ thuật hoặc không đủ thời gian là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến cao răng. Theo khuyến cáo của ADA, bạn cần đánh răng ít nhất 2 phút mỗi lần, 2 lần/ngày, sử dụng bàn chải lông mềm và kem đánh răng chứa fluoride. Tuy nhiên, một nghiên cứu từ Journal of Dental Research (2019) cho thấy gần 60% người trưởng thành chỉ đánh răng trong vòng 45 giây hoặc ít hơn, khiến mảng bám không được loại bỏ hoàn toàn, tạo điều kiện cho cao răng hình thành.

Giải pháp: Hãy đảm bảo đánh răng đúng cách bằng kỹ thuật Bass - đặt bàn chải nghiêng 45 độ vào đường viền nướu và chải nhẹ nhàng theo chuyển động tròn. Sử dụng đồng hồ hoặc bàn chải điện có tính năng hẹn giờ để đảm bảo thời gian đánh răng đủ 2 phút.

Ngoài ra, hãy thay bàn chải 3-4 tháng/lần để đảm bảo hiệu quả làm sạch (Ảnh: Internet)

2. Bỏ qua việc sử dụng chỉ nha khoa hoặc nước súc miệng

Nhiều người cho rằng chỉ cần đánh răng là đủ, nhưng thực tế, bàn chải chỉ làm sạch khoảng 60% bề mặt răng, để lại các kẽ răng - nơi mảng bám dễ tích tụ nhất. Theo một nghiên cứu được công bố trên Journal of Periodontology (2021), việc sử dụng chỉ nha khoa hàng ngày có thể giảm 40% nguy cơ hình thành cao răng ở các kẽ răng. Tương tự, nước súc miệng kháng khuẩn cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tiêu diệt vi khuẩn và ngăn ngừa mảng bám.

Giải pháp: Kết hợp sử dụng chỉ nha khoa ít nhất 1 lần/ngày, tốt nhất là trước khi đi ngủ, để làm sạch các kẽ răng. Chọn nước súc miệng chứa chlorhexidine hoặc fluoride, nhưng cần tham khảo ý kiến nha sĩ để tránh lạm dụng, vì chlorhexidine có thể gây đổi màu răng nếu sử dụng lâu dài.

Một mẹo nhỏ là sử dụng tăm nước nếu bạn cảm thấy khó khăn với chỉ nha khoa truyền thống (Ảnh: Internet)

3. Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm và đồ uống gây mảng bám

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành cao răng. Các thực phẩm giàu đường, tinh bột hoặc có tính axit như bánh kẹo, nước ngọt, và trái cây họ cam chanh có thể kích thích sự phát triển của vi khuẩn trong miệng. Một nghiên cứu từ American Journal of Clinical Nutrition (2022) chỉ ra rằng việc tiêu thụ đồ uống có đường thường xuyên làm tăng 35% nguy cơ tích tụ mảng bám, dẫn đến cao răng. Ngoài ra, thói quen uống cà phê, trà, hoặc rượu vang đỏ cũng làm răng dễ bị ố vàng, tạo điều kiện cho cao răng bám chặt hơn.

Giải pháp: Hạn chế tiêu thụ thực phẩm và đồ uống gây mảng bám, đặc biệt là giữa các bữa ăn. Sau khi ăn hoặc uống các thực phẩm này, hãy súc miệng bằng nước lọc hoặc nhai kẹo gum không đường (chứa xylitol) để kích thích tiết nước bọt, giúp làm sạch răng tự nhiên. Tăng cường ăn các thực phẩm giàu chất xơ như táo, cần tây, hoặc cà rốt, vì chúng có tác dụng làm sạch răng một cách tự nhiên.

4. Không thăm khám nha sĩ định kỳ

Nhiều người chỉ đến nha sĩ khi có vấn đề nghiêm trọng như đau răng hay chảy máu nướu, mà không nhận ra rằng cao răng chỉ có thể được loại bỏ hoàn toàn bằng các dụng cụ chuyên dụng tại phòng khám. Theo ADA, bạn nên thăm khám nha sĩ 6 tháng/lần để kiểm tra và cạo vôi răng. Một nghiên cứu từ Dental Research Journal (2020) cho thấy những người duy trì thăm khám định kỳ có tỷ lệ mắc các bệnh lý răng miệng thấp hơn 50% so với những người không đi khám thường xuyên.

Giải pháp: Đặt lịch hẹn với nha sĩ ít nhất 2 lần/năm để cạo vôi răng và kiểm tra sức khỏe răng miệng. Nếu bạn có nguy cơ cao (như hút thuốc lá, tiểu đường, hoặc tiền sử bệnh nha chu), hãy tăng tần suất thăm khám theo chỉ định của nha sĩ. Ngoài ra, hãy yêu cầu nha sĩ hướng dẫn kỹ thuật vệ sinh răng miệng phù hợp với tình trạng răng của bạn.

5. Bỏ qua vai trò của nước bọt trong việc ngăn ngừa cao răng

Nước bọt đóng vai trò quan trọng trong việc trung hòa axit, làm sạch răng và ngăn ngừa mảng bám. Tuy nhiên, thói quen uống ít nước, hút thuốc lá, hoặc sử dụng một số loại thuốc (như thuốc kháng histamine, thuốc chống trầm cảm) có thể làm giảm tiết nước bọt, dẫn đến tình trạng khô miệng. Theo Journal of Oral Pathology & Medicine (2021), khô miệng làm tăng 30% nguy cơ tích tụ cao răng do thiếu sự bảo vệ tự nhiên của nước bọt.

Giải pháp: Uống đủ nước (khoảng 2-2,5 lít/ngày) để duy trì độ ẩm trong miệng. Tránh hút thuốc lá và hạn chế uống rượu bia, vì chúng làm giảm tiết nước bọt. Nếu bạn đang dùng thuốc gây khô miệng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh liều lượng hoặc tìm các biện pháp thay thế.

Nhai kẹo gum không đường hoặc sử dụng các sản phẩm kích thích tiết nước bọt (theo chỉ định của nha sĩ) cũng là một cách hiệu quả (Ảnh: Internet)

Cao răng không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn là nguyên nhân tiềm ẩn của nhiều bệnh lý răng miệng nghiêm trọng. Bằng cách nhận thức và thay đổi 5 thói quen xấu kể trên, bạn hoàn toàn có thể ngăn ngừa và kiểm soát tình trạng cao răng. Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ trong thói quen hàng ngày, kết hợp với sự hỗ trợ từ nha sĩ, để bảo vệ hàm răng khỏe mạnh và nụ cười rạng rỡ.

Xem thêm: Trẻ vị thành niên bắt đầu tò mò “chuyện người lớn”, cha mẹ cần có động thái ra sao?

Quỳnh Giang

Theo Người đưa tin