Thêm một chút gia vị cay vào món ăn không chỉ giúp kích thích vị giác khiến bữa cơm ngon hơn, mà còn mang đến rất nhiều lợi ích sức khỏe. Nhưng, điều này không có nghĩa việc ăn cay sẽ phù hợp với tất cả mọi người, đặc biệt là những đối tượng này lại càng phải hạn chế.
Nhiều người cho rằng ăn cay có thể làm ảnh hưởng đến đường tiêu hoá, điều này chỉ đúng khi chúng ta ăn cay vượt mức cơ thể cho phép. Nếu ta biết ăn cay đúng cách, có mức độ vừa phải thì sẽ nhận được rất nhiều giá trị sức khỏe tuyệt vời, cụ thể qua những lợi ích sau đây.
Theo Đông y, những thực phẩm có tính cay nóng thường rất tốt trong việc tăng cường tuần hoàn máu và nâng cao nhiệt độ cơ thể khi trời lạnh. Bên trong các loại thực phẩm gia vị kể trên cũng chứa nhiều các vitamin, đặc biệt là vitamin A, C giúp tăng cường hệ miễn dịch. Cùng với đặc tính kháng khuẩn đặc biệt, có thể giết chết các mầm mống vi khuẩn nên có thể ngăn ngừa các loại bệnh hô hấp thông thường như: cảm cúm, cảm lạnh,...
Các y bác sĩ luôn khuyến khích mọi người nên nêm thêm nhiều gia vị có tính cay như: ớt, sa tế, tỏi, tiêu,... vào ngày lạnh để giữ ấm cơ thể, đồng thời chống lại các loại bệnh cảm (Ảnh: Internet)
Nghe thì có vẻ vô lý và hơi “hại bao tử”, nhưng một nghiên cứu được thực hiện năm 2015 cho thấy, những người tiêu thụ thức ăn cay mỗi ngày có nguy cơ tử vong sớm thấp hơn 14% so với những người tiêu thụ một lần mỗi tuần.
Nhưng các nhà nghiên cứu cũng bổ sung thêm, để ăn cay mà giúp tăng tuổi thọ và cải thiện sức khỏe, điều mọi người cần nhớ là chỉ ăn với mức độ hợp lý, và kết hợp cân bằng với một chế độ ăn uống lành mạnh, cũng như lối sinh hoạt khoa học như không lạm dụng rượu bia, thuốc lá, tập thể dục thường xuyên,...
Trong ớt và các loại gia vị cay khác đều có chứa capsaicin - một loại hoạt chất thường hoạt động tại vùng dưới đồi ở não bộ, có chức năng kiểm soát cảm giác đói và no. Ngoài ra, hoạt chất capsaicin cũng có thể giúp cơ thể đốt cháy calo rất tốt. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng những người ăn nhiều thức ăn cay ít có nguy cơ bị béo phì hoặc tăng cân.
Vì vậy, nếu muốn kiểm soát hoặc giảm cân hiệu quả, mọi người đừng quên thêm một chút gia vị cay vào bữa ăn của mình nhé.
Một đánh giá năm 2012 về 20 nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, capsaicin có trong các loại gia vị cay có thể giúp cơ thể đốt cháy thêm khoảng 50 calo mỗi ngày (Ảnh: Internet)
Bên trong các loại thực phẩm có tính cay, đặc biệt là ớt có chứa rất nhiều chất capsaicin - có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn, virus - đặc biệt là virus HP gây ra tình trạng viêm loét dạ dày. Ví dụ, ớt bột cung cấp một lượng chất chống oxy hóa để hỗ trợ các vấn đề tiêu hóa như chữa lành dạ dày, giảm khí đường ruột, chữa tiêu chảy và hoạt động như một phương thuốc tự nhiên cho chứng chuột rút.
Nếu bạn ăn cay vừa phải, hệ tiêu hóa sẽ tăng tiết dịch vị giúp tiêu hóa tốt hơn, ăn ngon miệng hơn đồng thời tránh bị đầy hơi.
Thực phẩm cay cũng có thể cải thiện sức khỏe tim mạch tổng thể. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng thực phẩm cay làm tăng lưu thông máu và giảm huyết áp. Đặc biệt, capsaicin trong thực phẩm cay cũng làm giảm cholesterol cũng như hạn chế sự hình thành tính viêm, cũng là một yếu tố gây bệnh tim mạch.
Một nghiên cứu khác vào năm 2017 của Đại học Vermont đã kiểm tra mối liên hệ giữa sức khỏe tim mạch và việc tiêu thụ ớt cay đỏ trong hơn 6 năm. Kết quả cho thấy tỷ lệ tử vong do các nguyên nhân như bệnh tim hoặc đột quỵ thấp hơn 13% ở những người tham gia ăn ớt.
Như đã nói trên, tuy mang lại rất nhiều lợi ích tuyệt vời nhưng việc ăn cay lại không hoàn toàn phù hợp với mọi đối tượng. Có một số nhóm người được chống chỉ định với việc ăn các loại thực phẩm có tính cay nóng, vì nếu không sẽ biến lợi thành hại và ảnh hưởng đến sức khỏe nhiều hơn. Theo đó, có 5 nhóm người sau đây cần nói không với việc ăn cay:
Đối với phụ nữ đang trong thời kỳ mang thai cần phải hạn chế ăn cay, vì nó có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến mẹ và bé. Chẳng hạn như gây căng thẳng do nóng trong người cho mẹ, và có thể khiến trẻ dễ mắc các bệnh dị ứng, rôm sảy sau khi ra đời.
Ngoài ra, các bà mẹ cho con bú cũng được khuyến cáo không nên sử dụng thực phẩm quá cay, vì nồng độ cay sẽ đi qua sữa và ảnh hưởng đến trẻ.
Capsaicin trong các loại thực phẩm cay có thể kích thích axit dạ dày tiết ra nhiều, khiến các bệnh liên quan đến túi mật nghiêm trọng hơn. Vì nó sẽ làm thành động mạch co lại, khiến quá trình tiết mật trong túi mật gặp nhiều khó khăn.
Về cơ bản, ăn cay có thể giúp kích thích sự vận động của tim, từ đó giúp tăng cường chức năng tim và nâng cao sức khỏe tổng thể của hệ tim mạch. Tuy nhiên, điều này chỉ đúng với những người bình thường, chưa mắc bệnh tim trước đó. Còn với những người đã có sẵn bệnh lý tim mạch, ăn cay không thực sự phù hợp, nếu muốn ăn thì chỉ có thể ăn rất ít.
Do các loại thực phẩm cay thường có tác dụng kích thích quá trình tuần hoàn máu tăng lên đột ngột. Nếu người có sẵn bệnh tim ăn quá nhiều đồ cay, nó sẽ làm nhịp tim người bệnh đập nhanh hơn, có thể dẫn đến truỵ tim mạch. Bên cạnh đó, ăn cay quá nhiều trong thời gian ngắn cũng dễ dẫn đến tình trạng suy tim cấp tính, gây nguy hiểm cho sức khỏe người bệnh, thậm chí tử vong.
Tuy được nhận định là có thể tăng cường sức khỏe tim mạch, nhưng việc ăn cay lại không được khuyến khích với những ai đang mắc các bệnh lý về tim (Ảnh: Internet)
Thực tế thì ăn cay có thể giúp hỗ trợ tiêu hóa, ngăn chặn viêm loét dạ dày - nhưng nó chỉ hiệu quả với người chưa từng mắc bệnh. Cũng giống với trường hợp của người mắc bệnh tim mạch, người mắc các chứng bệnh về dạ dày như: viêm dạ dày mạn tính, viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày,... thường được chỉ định không nên ăn cay. Bởi vì các thực phẩm có tính cay nóng có thể kích thích mạnh đến niêm mạc gây xung huyết, các vết viêm loét trở nên trầm trọng, ảnh hưởng đến sự hồi phục chức năng tiêu hóa.
Đặc biệt là với người trào ngược dạ dày thì ăn cay càng khiến cho tình trạng bệnh trầm trọng thêm. Do chất capsaicin là nguyên nhân chính gây ra cơn đau, nó liên kết với các dây thần kinh trong miệng, lưỡi và thực quản. Bên cạnh đó, capsaicin cũng có thể làm chậm tốc độ thức ăn thoát ra khỏi dạ dày, khiến thức ăn nằm trong dạ dày lâu hơn. Điều này làm tăng khả năng các chất trong dạ dày trào ngược lên thực quản.
Những người có vấn đề về thận nên kiểm soát tốt chuyện ăn uống, nhất là gia vị cay trong các món ăn hằng ngày. Các nguyên tố mang vị cay đều phải thông qua thận để thải ra ngoài, trong quá trình này sẽ lại càng gây thêm tổn thương đến các tế bào thận, khiến các bệnh lý liên quan đến thận thêm nặng và thậm chí gây thoái hóa chức năng thận.
Không chỉ giúp tăng hương vị cho bữa cơm thêm thơm ngon, ăn cay nhìn chung cũng mang đến rất nhiều giá trị cho sức khỏe chúng ta nếu biết dùng đúng cách. Tuy nhiên, dù tốt là thế, chúng ta - đặc biệt là với nhóm người kể trên - không nên ăn cay quá tuỳ tiện. Ai được yêu cầu hạn chế thì vẫn nên nghiêm túc tuân thủ, vì ăn cay bất chấp có thể biến lợi thành hại, khiến sức khỏe bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Xem thêm: Đổ mồ hôi liên tục ngay cả khi ở phòng máy lạnh, cơ thể bạn đang cảnh báo điều gì?
Quỳnh Giang
Theo Người đưa tin
