Viêm não mô cầu được đánh giá là căn bệnh nguy hiểm, nhưng lại rất khó phát hiện do có triệu chứng giống với các bệnh viêm màng não do nhiễm siêu vi thông thường. Bệnh được đánh giá là nguy hiểm, có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời, hoặc với những ai thường mắc phải 5 lầm tưởng sau đây mỗi khi điều trị bệnh.
Có rất nhiều người thường lầm tưởng bệnh viêm não mô cầu giống với các bệnh hô hấp thông thường, do có cùng các biểu hiện như sốt, mệt mỏi, chán ăn, đau họng,... Nhưng theo y văn, viêm màng não do não mô cầu là một loại bệnh lý nhiễm khuẩn cấp tính, có thể lây lan qua đường hô hấp, do một loại vi khuẩn mang tên Neisseria meningitidis gây ra.
Hình ảnh của vi khuẩn gây bệnh viêm màng não mô cầu được chụp dưới kính hiển vi Ảnh: Internet)
Khi xâm nhập vào cơ thể, chúng sẽ theo dòng máu đi lên não bộ, gây sưng phồng nghiêm trọng lớp màng bảo vệ quanh não và tuỷ sống, hoặc làm nhiễm trùng máu. Các chuyên gia sức khỏe đều khẳng định rằng đây là một căn bệnh nguy hiểm, khi khởi phát và làm xuất hiện các triệu chứng, nó có thể gây tử vong trong vòng 24h nếu không được phát hiện và cấp cứu kịp thời.
Trên thực tế, nhóm trẻ em chính là nhóm đối tượng dễ mắc bệnh nhất, do hệ miễn dịch còn yếu nên chưa thể chống lại sự tấn công của vi khuẩn gây bệnh. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa là chỉ có trẻ nhỏ mắc bệnh, mà tất cả mọi người đều có thể mắc phải căn bệnh này. Và ngoài nhóm trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, thì người già trên 65 tuổi, phụ nữ đang mang thai và cho con bú, người có nền tảng miễn dịch kém và những người đang mắc nhiều bệnh nền chính là những đối tượng mà vi khuẩn gây bệnh tấn công chủ yếu.
Thực tế, có rất nhiều người chủ quan với căn bệnh viêm não mô cầu, nghĩ rằng chỉ cần điều trị như những bệnh hô hấp thông thường là được. Đây chính là suy nghĩ cực sai lầm, có thể gây tử vong phần lớn cho người mắc.
Theo các chuyên gia sức khỏe, vi khuẩn não mô cầu có thể lây lan rất nhanh từ người sang người thông qua đường thở, qua nước bọt, dịch tiết mũi, họng khi ho, hắt hơi khi tiếp xúc với người bệnh hoặc người lành mang trùng, nhất là ở khu công cộng, nơi đông người.
Ở thể tối cấp, viêm màng não do não mô cầu có tỷ lệ tử vong lên đến 60 - 70%. Ở thể viêm màng não mủ, tỷ lệ tử vong 30 - 40% ngay cả khi đã được điều trị bằng kháng sinh. Nếu may mắn sống sót vẫn có thể mang những di chứng nghiêm trọng như phải cắt bỏ các chi, các ngón tay, ngón chân, để lại các tổn thương não, giảm thính lực, tổn thương thận và các vấn đề về tâm lý,...
Có hai nguyên nhân để căn bệnh não mô cầu này được xem là bệnh tử, đặc biệt là với trẻ em và người già khi nhiễm bệnh, là:
Thứ nhất là tỷ lệ người lành mang trùng cao, chiếm 5 - 10% tổng dân số, chủ yếu là thanh thiếu niên. Cứ 4 thanh thiếu niên thì có một người mang trùng trong vùng hầu họng. Trong khi đó, những người này không biểu hiện ra bên ngoài, khi tiếp xúc với người khác có hệ miễn dịch yếu hơn, như trẻ dưới 5 tuổi, người trên 60 tuổi, sẽ lây lan âm thầm và gây bệnh.
Thứ hai, bệnh diễn tiến nhanh, nguy cơ tử vong cao trong vòng 24 giờ kể từ khi khởi phát triệu chứng, nhưng các triệu chứng khá mơ hồ, dễ nhầm lẫn với cúm, khó chẩn đoán và điều trị kịp thời. Trẻ càng nhỏ, các dấu hiệu càng khó nhận diện.
Lại thêm một lầm tưởng đầy chủ quan khiến người mắc phải đối mặt với biến chứng nghiêm trọng khi mắc bệnh.
Theo các chuyên gia sức khỏe, bệnh có thể diễn biến quanh năm do thời tiết và độ ẩm trong không khí luôn thay đổi thất thường, kèm theo tình trạng ô nhiễm môi trường chính là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn Neisseria meningitidis được sinh sôi và phát triển. Nhưng thời điểm giao giữa mùa mưa và mùa khô như tháng 5, tháng 7, và cuối năm chính là những thời điểm mà bệnh có thể trở thành dịch.
Hiện tại miền Nam của Việt Nam đang bước vào thời gian giao mùa, tạo điều kiện để vi khuẩn não mô cầu phát triển, nguy cơ lây nhiễm cao (Ảnh: Internet)
Có một sự thật là viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu gây ra có diễn tiến rất nhanh. Thời gian ủ bệnh của viêm màng não do não mô cầu khuẩn là 2 - 10 ngày, trung bình 3 - 4 ngày. Triệu chứng khởi phát bệnh bao gồm:
Triệu chứng sớm: Sốt cao 39 - 40 độ C, buồn nôn và nôn, cáu gắt, bỏ ăn, đau đầu, chóng mặt, đau họng, chảy nước mũi.
Triệu chứng muộn: Xuất hiện ban đỏ ở những vùng da mỏng, đầu các ngón tay, chân, xuất hiện các ban xuất huyết hình sao hoặc mụn nước, cứng gáy, đau cổ, sợ ánh sáng, mê sảng, lú lẫn, co giật, mất ý thức, rối loạn cảm giác.
Với tốc độ ủ bệnh nhanh kèm theo nhiều triệu chứng nguy hiểm, nếu mọi người không chú ý và có phương pháp chữa trị kịp thời thì rất dễ bị tử vong. Vì thời điểm các triệu chứng bệnh khởi phát cho tới khi biến chứng nguy hiểm nhất xảy ra thường chỉ diễn ra trong vòng 24 tiếng rất ngắn ngủi.
Mắc phải bệnh nhiễm não mô cầu khuẩn, tỷ lệ sống sót là rất thấp. Nếu có thể vượt cửa tử thì người mắc cũng phải chịu rất nhiều ảnh hưởng bệnh tật về sau, bên cạnh những di chứng đoạn chi như tình trạng trên thì người bị nhiễm não mô cầu có thể gặp phải các di chứng nặng nề như: bại não, liệt, viêm màng não mủ, sốc nhiễm khuẩn, viêm màng ngoài tim, chậm phát triển tâm vận, trẻ bị suy thận cấp, tổn thương gan, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi...
Chính vì vậy, mọi người cần có động thái phòng ngừa bệnh thích hợp và nhanh chóng, cụ thể:
1. Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân bằng cách tắm sạch sẽ bằng nước ấm mỗi ngày, thay đồ và giặt ngay sau khi từ bên ngoài trở về nhà, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, súc miệng, họng bằng các dung dịch sát khuẩn mũi họng thông thường.
2. Giữ gìn tốt vệ sinh nơi ở, nhà trẻ, lớp học, nơi làm việc phải sạch sẽ, thông thoáng và đủ ánh sáng.
3. Chủ động tiêm phòng viêm màng não mô cầu để phòng bệnh, do các vaccine này chưa có trong chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia nên việc tiêm phòng bệnh lý này được thực hiện tại các cơ sở tiêm chủng dịch vụ.
Với những trẻ dù đã được tiêm chủng đầy đủ trong 2 năm đầu đời, nhưng sau thời gian từ 4 - 5 năm kháng thể ngừa bệnh đã giảm đi khoảng 50%. Do đó, việc tiêm các mũi nhắc lại khi trẻ bước sang độ tuổi thanh thiếu niên là vô cùng cần thiết (Ảnh: Internet)
Ngoài ra, nhóm người già trên 65 tuổi cũng là nhóm đối tượng có nguy cơ mắc rất cao, vì vậy, chủ động tiêm phòng não mô cầu cũng cực kỳ cần thiết, nhằm tránh nguy cơ mắc bệnh và hạn chế lây nhiễm cộng đồng.
Nhìn chung, viêm não mô cầu là căn bệnh nguy hiểm, có thể lây lan, để lại nhiều biến chứng nguy hiểm và thậm chí tử vong. Đặc biệt khi bệnh đang vào mùa, bất kỳ ai cũng không nên chủ quan, đặc biệt là nhóm những đối tượng nguy cơ gồm: trẻ nhỏ, người già trên 65 tuổi, phụ nữ đang mang thai và cho con bú, người có nền tảng miễn dịch kém và những người đang mắc nhiều bệnh nền. Trong giai đoạn vào mùa bệnh, mọi người nên chú ý theo dõi sức khỏe nhằm phát hiện ra những dấu hiệu cảnh báo sớm nhất, từ đó có hướng xử trí kịp thời, giúp tránh được những di chứng nặng nề về sau. Ngoài ra, nên thực hiện nghiêm chỉnh theo những quy định phòng ngừa bệnh được đặt ra bởi Bộ Y tế để tránh các trường hợp đáng tiếc.
Xem thêm: WHO: Bệnh viêm gan bí ẩn ở trẻ em hiện đã được phát hiện ở 20 quốc gia
Quỳnh Giang
Theo Người đưa tin
