Một bữa ăn đầy đủ không chỉ cung cấp năng lượng mà còn đảm bảo cơ thể nhận được các chất dinh dưỡng thiết yếu như carbohydrate, protein, chất béo, vitamin và khoáng chất. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chế độ ăn thiếu cân bằng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến các bệnh không lây nhiễm, bao gồm tiểu đường type 2.

Khi bạn thay thế bữa ăn bằng những lựa chọn không phù hợp, cơ thể có thể rơi vào trạng thái mất cân bằng đường huyết, làm tăng nguy cơ kháng insulin - bước đầu tiên dẫn đến tiểu đường. Đặc biệt, 3 thứ sau đây, dù phổ biến và tiện lợi, lại tiềm ẩn những rủi ro nghiêm trọng nếu được sử dụng thay cho bữa ăn chính.

1. Nước ngọt có đường và đồ uống năng lượng

Nước ngọt có đường, trà sữa hay đồ uống năng lượng thường được nhiều người chọn để “thay thế” bữa ăn, đặc biệt trong những ngày bận rộn. Tuy nhiên, đây là một trong những lựa chọn tệ hại nhất cho sức khỏe. Theo một nghiên cứu được công bố trên The Lancet Diabetes & Endocrinology (2023), tiêu thụ đồ uống có đường thường xuyên làm tăng nguy cơ tiểu đường type 2 lên đến 26% ở những người uống hơn 500ml mỗi ngày.

Lý do chính nằm ở hàm lượng đường fructose cao trong các loại đồ uống này. Fructose, khi được hấp thụ quá mức, sẽ tích tụ dưới dạng mỡ nội tạng ở gan, gây kháng insulin và làm rối loạn chuyển hóa glucose. Ngoài ra, đồ uống năng lượng thường chứa caffeine và các chất kích thích khác, có thể làm tăng nhịp tim và huyết áp, gây thêm áp lực cho hệ thống chuyển hóa.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng chia sẻ, dùng nước ngọt hay đồ uống năng lượng thay bữa ăn không chỉ thiếu chất dinh dưỡng mà còn khiến cơ thể rơi vào trạng thái "sốc đường", làm tổn thương tuyến tụy theo thời gian (Ảnh: Internet)

Thay vì chọn những loại đồ uống này, bạn nên ưu tiên nước lọc, trà không đường hoặc sinh tố rau củ để duy trì năng lượng mà không gây hại cho sức khỏe.

2. Thực phẩm chế biến sẵn và đồ ăn nhanh

Trong cuộc sống bận rộn, một chiếc bánh mì kẹp thịt, xúc xích hay mì ăn liền thường là lựa chọn “cứu cánh” cho bữa ăn. Tuy nhiên, những thực phẩm chế biến sẵn này chứa lượng lớn chất béo chuyển hóa, đường tinh luyện và muối, tất cả đều là tác nhân làm tăng nguy cơ tiểu đường. Một nghiên cứu từ American Journal of Clinical Nutrition (2022) chỉ ra rằng, những người tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn hơn 5 lần mỗi tuần có nguy cơ mắc tiểu đường type 2 cao hơn 30% so với những người ăn thực phẩm tươi sống.

Chất béo chuyển hóa trong đồ ăn nhanh làm tăng viêm trong cơ thể, cản trở hoạt động của insulin, trong khi đường tinh luyện khiến đường huyết tăng đột biến (Ảnh: Internet)

Thay vì dựa vào những lựa chọn này, bạn có thể chuẩn bị trước các bữa ăn đơn giản như salad rau củ, cơm gạo lứt với thịt nạc hoặc một hộp sữa chua Hy Lạp không đường kèm trái cây tươi. Những lựa chọn này không chỉ tiện lợi mà còn cung cấp dinh dưỡng cân đối, giúp bảo vệ bạn khỏi nguy cơ tiểu đường lâu dài.

3. Thanh năng lượng và thực phẩm thay thế bữa ăn không đảm bảo chất lượng

Thanh năng lượng (energy bars) hoặc các loại bột pha chế thay thế bữa ăn đang ngày càng phổ biến, đặc biệt với những người theo đuổi lối sống năng động hoặc muốn giảm cân. Tuy nhiên, không phải sản phẩm nào cũng an toàn. Nhiều thanh năng lượng chứa đường syrup, chất béo không lành mạnh và các chất phụ gia, làm tăng chỉ số đường huyết nhanh chóng.

Theo một báo cáo từ Journal of Nutrition (2024), các sản phẩm thay thế bữa ăn kém chất lượng có thể gây thiếu hụt vi chất dinh dưỡng, làm rối loạn chuyển hóa và tăng nguy cơ kháng insulin nếu sử dụng lâu dài.

Quan trọng hơn, các thanh năng lượng thường không cung cấp đủ năng lượng hoặc chất xơ để duy trì cảm giác no, khiến bạn dễ rơi vào vòng xoáy ăn vặt không lành mạnh sau đó (Ảnh: Internet)

Thay vì phụ thuộc vào thanh năng lượng, hãy chọn những thực phẩm tự nhiên như yến mạch, hạt chia hoặc các loại hạt không ướp muối. Nếu cần sử dụng thực phẩm thay thế bữa ăn, hãy chọn các sản phẩm có chứng nhận từ cơ quan y tế, đảm bảo đầy đủ protein, chất xơ và vi chất, đồng thời hạn chế đường và chất béo không lành mạnh.

Bệnh tiểu đường type 2 không chỉ là vấn đề sức khỏe mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến chất lượng cuộc sống. Việc thay thế bữa ăn bằng nước ngọt có đường, thực phẩm chế biến sẵn hay thanh năng lượng kém chất lượng có thể mang lại sự tiện lợi tức thời, nhưng cái giá phải trả có thể là sức khỏe lâu dài của bạn. Thay vì chạy theo những giải pháp tạm bợ, hãy ưu tiên những bữa ăn cân bằng, giàu dinh dưỡng và phù hợp với nhu cầu cơ thể.

Xem thêm: Hãy bỏ ngay thói quen ăn uống sai lầm này, nếu không muốn “thần chết sớm ghé thăm”

Quỳnh Giang

Theo Người đưa tin