Theo thống kê từ nhiều tổ chức y tế lớn trên thế giới, hiện toàn cầu đang có hơn 200 triệu người mắc phải căn bệnh này, riêng Việt Nam có hơn 3,6 triệu người. Được cho là rất nguy hiểm vì có thể gây tàn phế, căn bệnh này là gì và chúng ta cần tránh như thế nào.
Nhiều người cho rằng đây là một căn bệnh lạ, ai ngờ nó lại rất quen đối với người Việt chúng ta. Đó chính là loãng xương.
Theo Hội Loãng xương Việt Nam ước tính, khoảng 3,6 triệu người Việt Nam đang mắc bệnh loãng xương, tuy nhiên con số thật có thể cao hơn rất nhiều vì còn nhiều bệnh nhân không được chẩn đoán. Việt Nam là một trong những nước có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất trên thế giới, và loãng xương cũng do vậy mà trở thành một vấn đề sức khỏe đáng lo ngại - vì nó gây ảnh hưởng rất nhiều tới xương khớp của người có tuổi, đặc biệt là phụ nữ. Điều đáng lo ngại hơn là tình trạng loãng xương vốn là bệnh của người già, nay lại đang đần phổ biến ở nhóm người trẻ. Thậm chí, có những người chỉ mới đầu 20 - 30 tuổi đã mắc bệnh. Theo nhiều dự báo, đến năm 2030, nước ta có thể ghi nhận hơn 4,5 triệu người mắc phải căn bệnh này.
Nói về căn bệnh loãng xương, thì theo giải thích của các bác sĩ chuyên khoa, tình trạng này được xem là kết quả của rối loạn chuyển hóa của bộ xương (do sự mất cân bằng giữa việc tạo xương và huỷ xương trong cơ thể), gây tổn thương sức mạnh của xương và dẫn đến gãy xương.
Căn bệnh này được các bác sĩ gọi tên là “sát thủ thầm lặng” vì diễn biến âm thầm, nặng dần và phức tạp theo từng giai đoạn. Không chỉ hành hạ cơ thể bằng đau đớn kéo dài, thay đổi hình thể, giảm chức năng xương, gây tàn phế do teo cơ tứ chi mà còn tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh nguy hiểm khác, chẳng hạn như ung thư xương dẫn đến tử vong.
Người mắc bệnh loãng xương thường không có triệu chứng gì rõ ràng nên không biết mình bị bệnh cho đến khi gãy xương (Ảnh: Internet)
Trong đó, loãng xương nguyên phát là những yếu tố không thay đổi được như: di truyền, tiền sử gãy xương sau tuổi 30 hoặc giới tính.
Còn loãng xương thứ phát thì sẽ đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau như: bệnh lý (cường giáp, cường cận giáp, suy thận,… ), dùng thuốc điều trị bệnh (corticoid), lối sống kém lành mạnh (dinh dưỡng sai cách, luyện tập sai cách, hút thuốc lá, nghiện rượu bia, hay té ngã,... ).
Nói chung, dù là nguyên nhân nào thì bệnh loãng xương cũng vô cùng nguy hiểm, có thể làm cản trở khả năng sinh hoạt của bất kỳ ai. Vì vậy, chủ động ngăn ngừa bệnh từ sớm là điều vô cùng cần thiết. Theo đó, các bác sĩ chuyên khoa xương khớp đã hướng dẫn mọi người nên thực hiện theo 3 cách này, giúp ngăn bệnh cực kỳ hiệu quả.
Trong dinh dưỡng, rất nhiều người hiểu lầm rằng chúng ta chỉ cần ăn thật nhiều các thực phẩm có chứa vitamin D hoặc canxi là có thể giúp cho xương chắc khỏe. Các nhà nghiên cứu cho biết, chính những suy nghĩ như vậy mới là yếu tố khiến sức khỏe xương khớp của ta ngày càng yếu đi. Vì vậy, để hạn chế tình trạng loãng xương, mỗi người cần phải bỏ ngay những quan niệm sai lầm/ cũng như các thói quen xấu trong ăn uống như sau:
- Nghĩ rằng cứ bổ sung nhiều thực phẩm chứa canxi là xương sẽ chắc khỏe: Đương nhiên, việc ăn các thực phẩm có chứa nguồn canxi dồi dào sẽ giúp xương chắc khỏe là hoàn toàn đúng. Nhưng, bổ sung “thật nhiều” thì phản tác dụng, thậm chí làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh tật do hiện tượng thừa canxi gây ra.
Cụ thể, việc bị thừa canxi sẽ khiến các khớp, xương dễ bị giòn và gãy (lượng canxi tăng trong cơ thể sẽ liên kết với phosphat để hình thành apatit - chất rắn nhất khiến cho xương trở nên cứng, giòn và dễ gãy). Khiến nguy cơ mắc các bệnh lý về xương như vôi hóa xương, đau xương khớp, đặc biệt là loãng xương tăng cao hơn.
Chỉ nên bổ sung canxi theo hàm lượng đã được định sẵn. Đối với trẻ nhỏ từ 0 - 1 tuổi, chỉ nên nạp từ 400 - 600 miligam (mg)/ ngày. Trẻ từ 1 - 11 tuổi thì nên nạp từ 600 - 800mg/ ngày. Trẻ từ 12 đến độ tuổi trưởng thành nên từ 800 - 1200mg/ ngày.
- Tiêu thụ quá nhiều caffeine: Một kết quả nghiên cứu từng được công bố cho thấy, tiêu thụ caffeine góp phần gây ra mật độ xương thấp ở phụ nữ sau mãn kinh. Cụ thể, cứ tiêu thụ 100 miligam (mg) caffeine, ta có thể bị mất khoảng 6mg canxi. Trong khi đó, vì tính chất công việc, dân văn phòng lại thường xuyên tiêu thụ caffeine vượt qua mức quy định. Điều này đã đẩy tỷ lệ loãng xương/ yếu xương ở nhóm đối tượng này tăng cao hơn. Hơn nữa, nếu kết hợp với thực phẩm có đường, caffeine có thể còn có tác động đến sức khỏe xương của phụ nữ sau mãn kinh cao hơn.
Vì vậy, để tuân theo một chế độ ăn uống ngăn ngừa loãng xương, mọi người hãy hạn chế uống các loại cà phê và trà, cũng như ít tiêu thụ các loại thực phẩm có đường.
Vận động hoặc tập thể dục - thể thao vốn dĩ rất được khuyến khích nhờ vào những lợi ích nó mang lại, đặc biệt là cho hệ thống xương khớp của con người. Cụ thể, rèn luyện thể lực giúp tăng cường cơ và xương trên cánh tay cũng như trên xương sống, cũng như thúc đẩy cơ thể tái tạo xương chắc khỏe, làm chậm quá trình loãng xương.
Bạn nên tập thể dục thường xuyên lúc còn trẻ để ngăn ngừa bệnh loãng xương khi về già. Các bài tập chịu sức nặng như đi bộ, chạy bộ, leo cầu thang, trượt ván, trượt tuyết cũng là sự lựa chọn tuyệt vời.
Tuy nhiên, việc vận động cần phải hợp lý, nếu “nhiều” ở mức quá mức hoặc vận động mạnh, nặng liên tục có thể sẽ gây ra nguy hiểm, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng.
Các chuyên gia thể hình khuyến cáo, một người trưởng thành chỉ nên dành tối đa 5 giờ để tập luyện ở cường độ trung bình hoặc 2,5 giờ ở cường độ cao mỗi tuần. Việc vận động quá sức đôi khi không giúp xương khỏe lên mà ngược lại là yếu đi (Ảnh: Internet)
Khi tình trạng loãng xương không còn là bệnh của người gìa mà ngay cả nhóm trẻ cũng có thể mắc phải, thì việc kiểm tra sức khỏe của xương định kỳ là điều rất quan trọng. Các chuyên gia sức khỏe đưa ra khuyến cáo, mỗi cá nhân - đặc biệt là những đối tượng thuộc nhóm nguy cơ như người già, người có tiền sử bị gãy xương, chấn thương, đối tượng đang dùng các loại thuốc có chứa corticoids,... cần kiểm tra sức khỏe xương định kỳ ít nhất 1 lần/ năm, hoặc đo mật độ xương càng sớm càng tốt để tầm soát và đánh giá loãng xương. Nếu được chẩn đoán loãng xương thì cũng có thể kịp thời điều trị và ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm do bệnh gây ra.
Nhiều người nghĩ rằng loãng xương không phải là một căn bệnh nguy hiểm, chỉ vì nó không gây ra bất kỳ dấu hiệu nào mà bỏ qua việc điều trị ngay từ sớm. Chỉ đến khi bước đến giai đoạn nặng nề, bệnh mới gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Vì thế, để hạn chế nguy cơ mắc bệnh loãng xương, mọi người nên tuân thủ một chế độ dinh dưỡng và vận động lành mạnh, hạn chế tình trạng thừa cân - béo phì và bỏ ngay thói quen lạm dụng rượu bia, thuốc lá. Bên cạnh đó là chủ động tầm soát bệnh định kỳ nhằm kịp thời ngăn chặn mọi nguy cơ mắc bệnh.
Xem thêm: Cánh tay và đùi của những người thiếu ngủ thường béo hơn, đặc biệt là ở phụ nữ
Quỳnh Giang
Theo Người đưa tin
