Chất sắt giữ vai trò trung tâm trong việc hình thành hemoglobin - thành phần chính của hồng cầu giúp vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Ngoài ra, sắt còn tham gia vào quá trình sản xuất năng lượng, hỗ trợ chức năng não bộ và tăng cường hệ miễn dịch.

Khi cơ thể thiếu sắt, các dấu hiệu như mệt mỏi, da xanh xao, suy giảm khả năng tập trung hay dễ mắc bệnh sẽ nhanh chóng xuất hiện, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống.

Đặc biệt, ở phụ nữ mang thai, trẻ em và người cao tuổi, thiếu sắt có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng hơn, từ suy giảm phát triển ở trẻ nhỏ đến biến chứng thai kỳ. Vì vậy, việc duy trì đủ lượng sắt trong cơ thể là điều kiện tiên quyết để bảo vệ sức khỏe.

Nhiều người lầm tưởng rằng thiếu hụt chất sắt chỉ xảy ra khi chế độ ăn không đủ dinh dưỡng, nhưng sự thật không phải lúc nào cũng đơn giản như vậy. Dưới đây là 5 kiểu ăn uống tưởng vô hại nhưng lại "đóng góp" không nhỏ vào tình trạng thiếu sắt của cơ thể:

Nhiều người nghĩ rằng thiếu hụt chất sắt là do ăn uống thiếu dinh dưỡng, nhưng 5 kiểu ăn uống sau đây cũng là "thủ phạm" ẩn mình:

1. Uống trà hoặc cà phê ngay sau bữa ăn

Polyphenol trong trà và cà phê là chất chống oxy hóa có lợi, nhưng chúng cũng cản trở khả năng hấp thụ sắt của cơ thể, đặc biệt là sắt không heme từ thực vật.

Khi bạn uống trà hoặc cà phê ngay sau bữa ăn, tỷ lệ hấp thụ sắt có thể giảm đến 60-70% (Ảnh: Internet)

Cách xử trí: Thay vì uống ngay sau bữa ăn, hãy chờ ít nhất 1-2 giờ để cơ thể kịp hấp thụ sắt. Bạn cũng có thể chọn uống nước hoặc nước trái cây giàu vitamin C để hỗ trợ hấp thụ sắt tốt hơn.

2. Ăn nhiều thực phẩm chứa canxi trong cùng bữa ăn

Canxi là một chất dinh dưỡng cần thiết, nhưng khi ăn kèm với thực phẩm giàu sắt, nó có thể cạnh tranh và làm giảm khả năng hấp thụ sắt của cơ thể.

Ví dụ, ăn sữa chua cùng bữa ăn chính hoặc uống sữa trước khi ngủ có thể là nguyên nhân khiến bạn thiếu sắt dù ăn uống đầy đủ (Ảnh: Internet)

Cách xử trí: Hạn chế kết hợp thực phẩm giàu canxi và sắt trong cùng một bữa ăn. Bổ sung canxi vào những bữa phụ hoặc cách xa bữa chính là giải pháp hiệu quả.

3. Chế độ ăn chay không được cân bằng

Người ăn chay thường phụ thuộc vào các nguồn sắt không heme từ thực vật, vốn khó hấp thụ hơn so với sắt heme từ động vật. Điều này khiến họ dễ rơi vào tình trạng thiếu sắt hơn.

Cách xử trí: Người ăn chay nên bổ sung thực phẩm giàu vitamin C như cam, chanh hoặc cà chua trong mỗi bữa ăn để tăng khả năng hấp thụ sắt từ thực vật. Bổ sung các thực phẩm như đậu lăng, cải bó xôi và ngũ cốc tăng cường sắt cũng rất quan trọng.

4. Tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chứa axit phytic

Axit phytic, có nhiều trong các loại ngũ cốc nguyên cám, hạt, và đậu, có thể liên kết với sắt trong ruột, khiến sắt không được hấp thụ. Điều này không có nghĩa bạn phải loại bỏ thực phẩm này khỏi chế độ ăn, mà cần điều chỉnh cách sử dụng chúng.

Cách xử trí: Ngâm, nảy mầm hoặc nấu chín kỹ ngũ cốc và đậu trước khi ăn để giảm lượng axit phytic, giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn.

5. Chế độ ăn quá nhiều chất xơ nhưng thiếu cân đối

Chất xơ lành mạnh, nhưng nếu tiêu thụ quá nhiều, đặc biệt là từ nguồn không cân đối như cám lúa mì, có thể gây cản trở hấp thụ sắt. Điều này thường gặp ở những người cố gắng giảm cân hoặc ăn kiêng không đúng cách.

Cách xử trí: Đảm bảo chế độ ăn đa dạng, bổ sung các nguồn thực phẩm giàu sắt như thịt nạc, gan, hải sản và rau xanh đậm màu để bù lại lượng sắt bị ảnh hưởng (Ảnh: Internet)

Thiếu hụt chất sắt không chỉ là hậu quả của việc ăn uống kém dinh dưỡng, mà còn có thể xuất phát từ những thói quen ăn uống tưởng chừng vô hại nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ lớn. Việc hiểu rõ các yếu tố này và áp dụng các biện pháp điều chỉnh phù hợp sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe tối ưu, ngăn ngừa các biến chứng do thiếu sắt gây ra. Hãy luôn lắng nghe cơ thể mình và xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng, khoa học để giữ vững nền tảng sức khỏe vững chắc.

Thiếu hụt chất sắt không chỉ đơn thuần bắt nguồn từ việc ăn uống thiếu dinh dưỡng, mà đôi khi còn đến từ chính thói quen ăn uống hàng ngày mà bạn cho là vô hại. Hiểu rõ vai trò của chất sắt và điều chỉnh các thói quen sai lầm sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình tốt hơn.

Xem thêm: Có 4 biểu hiện khi ăn báo hiệu ung thư dạ dày sau 40 tuổi, nên nội soi dạ dày không chậm trễ

Quỳnh Giang

Theo Người đưa tin