Nghiên cứu mới cho thấy phụ nữ mắc bốn tình trạng bệnh lý phổ biến có nguy cơ bị cục máu đông nguy hiểm cao gấp 8 lần.
Mặc dù chúng ít phổ biến hơn nếu bạn còn trẻ và khỏe mạnh nhưng cục máu đông có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, xảy ra khi máu dồn lại và kết tụ lại với nhau. Nếu không được phát hiện kịp thời, cục máu đông có thể đe dọa tính mạng.
![]() |
Một nghiên cứu được thực hiện bởi Đại học Queen Mary ở Luân Đôn - được công bố trên iScience - cho thấy phụ nữ mắc bệnh béo phì, huyết áp cao, cholesterol cao và bệnh thận có nguy cơ đông máu cao gấp 8 lần so với những người không mắc các bệnh này.
Theo các nhà nghiên cứu, cứ 6 phụ nữ mắc bốn tình trạng này thì có một người bị cục máu đông.
Trong khi đó, những phụ nữ mắc 3 trong số các tình trạng phổ biến này có nguy cơ bị cục máu đông cao gấp 5 lần. Và với những người mắc 2 trong số những căn bệnh này, họ có nguy cơ bị cục máu đông cao gấp đôi.
Các nhà nghiên cứu đã kiểm tra dữ liệu sức khỏe của 20.048 phụ nữ Anh-Bangladeshi và Anh-Pakistan từ dự án Genes & Health, một nghiên cứu di truyền lớn dựa vào cộng đồng.
Bên cạnh việc xem xét các tình trạng phổ biến làm tăng khả năng bị cục máu đông chết người ở phụ nữ như thế nào, các nhà nghiên cứu cũng quan sát thấy rằng việc có một đột biến gen cụ thể và việc được kê đơn estrogen đều làm tăng nguy cơ. Đột biến được đề cập là đột biến gen Yếu tố V Leiden (FVL). Và phụ nữ thường được kê đơn estrogen nhằm mục đích tránh thai hoặc như một phần của liệu pháp thay thế hormone để điều trị các triệu chứng mãn kinh.
![]() |
Phụ nữ mắc bệnh béo phì, huyết áp cao, cholesterol cao và bệnh thận có nguy cơ đông máu cao gấp 8 lần so với những người không mắc các bệnh này. |
Các tác giả nghiên cứu quan sát thấy rằng những phụ nữ có đột biến cũng sử dụng estrogen có nguy cơ đông máu cao hơn gấp đôi so với những phụ nữ không sử dụng nó.
Trong khi đó, gần 20% phụ nữ mang gen FVL, dùng estrogen và mắc hai chứng bệnh đều bị cục máu đông.
Các nhà nghiên cứu cho biết, việc có gen FVL làm tăng nguy cơ đáng kể vì chỉ có khoảng 5% phụ nữ dùng estrogen mắc hai bệnh gặp phải tình trạng đông máu.
Nhưng 1/3 số người có đột biến gen FVL và 3 trong số các tình trạng bệnh lý đã trở thành nạn nhân của cục máu đông.
Mặc dù việc sử dụng estrogen, FVL và các tình trạng bệnh lý thông thường đều là những yếu tố nguy cơ gây ra cục máu đông nhưng các nghiên cứu trước đây chưa xem xét nguy cơ kết hợp của các yếu tố này.
Giáo sư Sir Mark Caulfield, từ Đại học Queen Mary ở London, cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi đưa ra một bức tranh đầy đủ hơn về tình trạng đông máu ở các cộng đồng người Bangladesh và Pakistan. Xét nghiệm di truyền về đột biến gen FVL thể hiện rõ ràng hơn về nguy cơ xảy ra cục máu đông nếu họ được kê đơn estrogen.”
Là một phụ nữ thường được kê đơn estrogen để tránh thai hoặc điều trị mãn kinh, Tiến sĩ Emma Magavern - tác giả chính của nghiên cứu từ Đại học Queen Mary ở London - đã cân nhắc xem họ nên lo lắng hay thận trọng. Bà nói: “Nhiều phụ nữ sẽ dùng estrogen vào một thời điểm nào đó trong đời. Nhìn chung, thuốc này rất an toàn và có nhiều lợi ích tích cực hơn khi được kê đơn. Nhưng những phụ nữ này có thể không nhận thức được nguy cơ kết hợp giữa di truyền và sức khỏe tổng thể của họ cũng như việc nó ảnh hưởng như thế nào đến nguy cơ phát triển cục máu đông có thể đe dọa tính mạng đối với một số cá nhân. Điều quan trọng là phụ nữ có tất cả thông tin họ cần để đưa ra lựa chọn sáng suốt. Mặc dù kết quả của chúng tôi rất quan trọng đối với phụ nữ ở khắp mọi nơi nhưng chúng đặc biệt phù hợp với phụ nữ Nam Á gặp nhiều tình trạng sức khỏe phổ biến.”
Triệu chứng của cục máu đông Có hai loại cục máu đông. Cục máu đông ở một trong các tĩnh mạch lớn ở chân hoặc tay của ai đó được gọi là huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT). Nếu không được điều trị, DVT có thể di chuyển hoặc vỡ ra và di chuyển vào phổi. Trong khi đó, cục máu đông trong phổi được gọi là huyết khối thuyên tắc phổi (PE) - tình trạng này có thể gây tử vong và cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Các triệu chứng của DVT bao gồm: - sưng ở cánh tay hoặc chân - đau mặc dù không gặp chấn thương - da ấm khi chạm vào, sưng hoặc đau - đỏ da Các triệu chứng của PE bao gồm: - khó thở - đau ngực đột ngột, dữ dội và có thể trở nên tồi tệ hơn khi bạn hít vào - ho ra máu - nhịp tim nhanh hoặc không đều |