Hạt vi nhựa được tìm thấy trong hầu hết mọi thứ chúng ta tiêu thụ, kể cả nước uống. Nhân Ngày Môi trường Thế giới 5/6, hãy cùng tìm hiểu vi nhựa có thể ảnh hưởng đến sức khỏe đường ruột như thế nào.
Hạt vi nhựa là những hạt nhựa rất nhỏ, xuất phát từ sự phân hủy của nhựa. Chúng thường được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm, bao gồm muối và sinh vật biển. Nếu bạn phụ thuộc vào nước đóng chai, điều đó có nghĩa là bạn có khả năng tiếp xúc với vi nhựa cao. Chúng cũng đã thâm nhập được vào rau và trái cây. Giảm tiếp xúc với vi nhựa là điều bắt buộc, đặc biệt là vì sức khỏe đường ruột của bạn.
Hạt vi nhựa là những hạt nhựa cực nhỏ có đường kính dưới 5 mm. Chúng được phân loại thành:
- Hạt vi nhựa chủ ý (Primary Microplastics): Đây là những hạt nhựa được sản xuất cố ý để sử dụng trong các sản phẩm cụ thể, chẳng hạn như mỹ phẩm, sản phẩm chăm sóc da, và một số ứng dụng công nghiệp.
- Hạt vi nhựa không chủ ý (Secondary Microplastics): Các hạt này xuất phát từ việc phân giải vật lý và hóa học của các sản phẩm nhựa lớn hơn, như chai nhựa, túi nilon, hoặc đồ dùng hằng ngày khác. Khi những sản phẩm này bị hỏng và phân rã trong môi trường, chúng tạo thành các hạt nhựa nhỏ.
Tiến sĩ Vivek Mohan Sharma, chuyên gia về tiêu hóa và gan, Ấn Độ, cho biết những hạt này lan rộng trong môi trường, làm ô nhiễm nước, không khí và đất, sau đó xâm nhập vào chuỗi thức ăn.
 |
| Hạt vi nhựa được tìm thấy trong nước đóng chai. |
Hạt vi nhựa đã được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm và đồ uống:
- Cá và động vật có vỏ có thể ăn phải vi nhựa từ các vùng nước bị ô nhiễm.
- Muối biển được phát hiện có chứa các hạt vi nhựa do ô nhiễm đại dương, có thể xảy ra trong quá trình sản xuất muối.
- Các nhãn hiệu nước đóng chai có thể chứa vi nhựa, được đưa vào trong quá trình đóng chai.
- Hộp đựng thực phẩm dùng một lần, thường được làm bằng nhựa, có thể làm rơi vi hạt nhựa vào thực phẩm chứa trong đó, đặc biệt là khi tiếp xúc với nhiệt. Theo một nghiên cứu năm 2020 được công bố trên tạp chí Sức khỏe Môi trường, việc hâm nóng thực phẩm trong hộp nhựa và thời gian bảo quản lâu sẽ ảnh hưởng đến lượng vi nhựa và các hóa chất độc hại của chúng truyền vào thực phẩm.
Theo một nghiên cứu năm 2021 được công bố trên tạp chí Vật liệu nano, rau và trái cây có thể hấp thụ vi nhựa qua rễ và truyền những hóa chất độc hại đó vào thân, hạt và lá của cây.
Vi nhựa gây nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe đường ruột thông qua các cơ chế khác nhau:
Chuyên gia cho biết, vi nhựa có thể gây ra phản ứng viêm trong ruột, có khả năng dẫn đến viêm mãn tính. Cơ thể có thể coi những hạt nhỏ này như những kẻ xâm lược từ bên ngoài, gây ra phản ứng miễn dịch. Tình trạng viêm mãn tính này có thể phá vỡ các chức năng bình thường của ruột và góp phần gây ra các bệnh như bệnh Crohn và viêm loét đại tràng. Hạt vi nhựa có thể tồn tại trong cơ thể vài ngày nếu bạn không đi đại tiện. Theo một nghiên cứu năm 2023 được công bố trên tạp chí Nutrients, điều này có thể làm tăng nguy cơ tắc nghẽn và viêm đường tiêu hóa.
Theo một nghiên cứu năm 2021 được công bố trên tạp chí Vật liệu nano, việc tiếp xúc với vi nhựa có thể dẫn đến rối loạn sinh học, thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột và hệ vi sinh vật. Hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh là điều cần thiết cho quá trình tiêu hóa, hấp thụ chất dinh dưỡng và chức năng miễn dịch. Sự gián đoạn có thể dẫn đến rối loạn sinh lý, sự mất cân bằng có liên quan đến các tình trạng như bệnh viêm ruột (IBD), béo phì và rối loạn chuyển hóa. Tiến sĩ Sharma cho biết những thay đổi trong hệ thực vật đường ruột cũng có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất các chất chuyển hóa thiết yếu cần thiết cho sức khỏe đường ruột.
Hạt vi nhựa thường chứa hoặc hấp phụ các hóa chất độc hại như bisphenol A, phthalates và kim loại nặng. Những chất này có thể thấm vào cơ thể qua đường tiêu hóa, có khả năng dẫn đến tác dụng độc hại và rối loạn nội tiết. Những hóa chất này có thể can thiệp vào chức năng hormone và có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe, bao gồm cả các vấn đề về sinh sản.
Sự hiện diện vật lý của vi nhựa trong ruột có khả năng gây trầy xước hoặc tổn thương cơ học khác cho niêm mạc ruột. Điều này có thể làm suy giảm chức năng hàng rào ruột, dẫn đến tăng tính thấm của ruột, thường được gọi là “hội chứng rò rỉ ruột”. Chuyên gia cho biết tình trạng này cho phép các chất có hại xâm nhập vào máu, có khả năng gây ra phản ứng miễn dịch và viêm nhiễm.
Bạn không thể loại bỏ hạt vi nhựa vì chúng hiện diện ở hầu hết mọi nơi. Nhưng bạn có thể thực hiện một số bước để phòng ngừa:
Hạn chế tối đa việc sử dụng đồ nhựa dùng một lần như túi nilon, chai lọ, ống hút. Hãy tìm những lựa chọn thay thế có thể tái sử dụng được làm từ các vật liệu như thép không gỉ, thủy tinh hoặc tre.
 |
| Hạn chế thực phẩm đóng gói, ưu tiên các thực phẩm tươi sống để giảm tiếp xúc với hạt vi nhựa. |
Bất cứ khi nào có thể, hãy mua trái cây và rau quả tươi, không đóng gói. Điều này làm giảm nguy cơ ô nhiễm nhựa từ vật liệu đóng gói.
Sử dụng bộ lọc nước có khả năng loại bỏ vi hạt nhựa. Chuyên gia gợi ý, hãy tìm những bộ lọc có kích thước lỗ nhỏ hoặc những bộ lọc sử dụng công nghệ thẩm thấu ngược. Thường xuyên thay thế và bảo trì các bộ lọc này để đảm bảo hiệu quả của chúng.
Các loại vải tổng hợp như polyester và nylon thải ra các hạt vi nhựa khi giặt. Chọn các loại sợi tự nhiên như cotton, len và lụa và sử dụng bộ lọc của máy giặt để thu giữ các sợi nhỏ. Chuyên gia cũng cho biết, giặt quần áo bằng nước lạnh và sử dụng chu trình nhẹ nhàng có thể làm giảm tình trạng rụng sợi nhỏ.
Vì hải sản là nguồn nuốt phải vi nhựa đáng kể, hãy cân nhắc giảm tiêu thụ hoặc chọn hải sản từ những nguồn ít ô nhiễm hơn.
Đảm bảo xử lý và tái chế các sản phẩm nhựa đúng cách để giảm ô nhiễm môi trường. Hãy tham gia vào các nỗ lực làm sạch cộng đồng và các chính sách hỗ trợ nhằm giảm ô nhiễm nhựa. Giáo dục người khác về tầm quan trọng của việc giảm rác thải nhựa và tác động của vi nhựa đối với sức khỏe và môi trường.
Vi nhựa là những hạt nhựa nhỏ thường được tìm thấy trong nước đóng chai và thực phẩm. Chúng có thể có tác động đến sức khỏe đường ruột, vì vậy hãy thực hiện các bước để giảm tiếp xúc với vi nhựa.
Thanh Thanh
Theo Người đưa tin
_251541831.jpg)
