Khác với tình trạng suy thoái chức năng của não bộ do lão hóa, thói quen thức khuya hay thiếu ngủ - hiện đang xảy ra phổ biến ở giới trẻ chúng ta - sẽ khiến não bộ phải đối mặt với những thương tổn nặng nề và nguy hiểm hơn nhiều. Đặc biệt là những rủi ro sau đây.
Nếu bạn từng nghe qua hiện tượng “não tự ăn mòn chính nó” thì chính xác đó là dấu hiệu của việc các khớp thần kinh bị ăn mòn.
Để tìm hiểu rõ hơn hiện tượng này, một nghiên cứu của trường Đại học Marche Polytechnic (Ý) vào năm 2017 đã phát hiện ra rằng, việc bạn thiếu ngủ kéo dài sẽ khiến cho các khớp thần kinh bị ăn mòn bởi các tế bào não. Hiện tượng này được lý giải như sau: trong bộ phận đầu não có chứa Astrocytes - một tế bào có tác dụng dùng để “dọn dẹp” các mảnh vụn của những tế bào bị thoái hóa và hủy hoại. Tuy nhiên, khi bạn mất ngủ thì tế bào này sẽ hoạt động tích cực quá mức và phá vỡ nhiều liên kết trong não, dẫn đến hiện tượng các tế bào não bị ăn mòn dẫn và xơ hóa.
 |
Hình ảnh chứng minh việc não từ ăn mòn chính nó - hậu quả của việc thiếu ngủ kéo dài (Ảnh: Internet) |
Theo lời chia sẻ của các nhà nghiên cứu, họ đã rất ngạc nhiên khi lần đầu tiên được chứng kiến quá trình các khớp thần kinh bị các tế bào Astrocytes ăn mất như thế này. Và từ lần chứng kiến đó, các nhà nghiên cứu đã phát hiện và kết luận được một nhận định - mang đến nhiều điều đáng lo ngại hơn - đó là nếu thức khuya thường xuyên và thiếu ngủ trầm trọng kéo dài, sẽ khiến cho bộ não ngày càng bị xơ hoá bởi tình trạng từ ăn mòn, đồng thời khiến các tế bào não microglial - một loại tế bào khả năng gây ra thoái hóa thần kinh lẫn bệnh Alzheimer sẽ hoạt động tích cực hơn.
Khi hoạt động, ngoài việc sản sinh các tế bào để giúp cho não được hoạt động trơn tru và minh mẫn hơn, não bộ cũng sẽ tiết ra một loại độc tố có tên gọi là beta-amyloid, khi loại độc tố này được tích tụ càng nhiều thì nguy cơ khởi phát chứng bệnh mất trí Alzheimer sẽ càng cao. Tuy nhiên, vào năm 2013, các nhà khoa học nghiên cứu trên chuột và phát hiện ra rằng: giấc ngủ sẽ là phương tiện giúp não bộ sản sinh dịch não tuỷ, khi được hoà trộn với các dịch khác sẽ có thể cuốn trôi beta-amyloid khỏi bộ não. Ngoài ra, giấc ngủ cũng có khả năng giúp dọn sạch các độc tố khác trong não vào ban đêm, ngăn chúng tích tụ nhằm hạn chế việc phá hủy các tế bào não.
Do đó, nếu bạn thường xuyên thức khuya thì các độc tố trong não không được rửa sạch, tích tụ lâu dần sẽ dẫn đến chứng suy giảm trí nhớ, thậm chí mắc bệnh mất trí Alzheimer.
Năm 2014, các nghiên cứu về giấc ngủ của các nhà nghiên cứu tại Đại học Pennsylvania đã chứng minh được rằng những người thức khuya thường xuyên có thể dẫn đến tổn thương não không hồi phục được.
Tiến sĩ Sigrid Veasey - giáo sư của Trường Y khoa Perelman đã có lời giải thích như sau: các tế bào não cũng cần được nghỉ ngơi sau một ngày làm việc hết công suất. Tuy nhiên, việc bạn lựa chọn thức khuya và ngủ không đủ giấc sẽ ép buộc não phải hoạt động nhiều hơn, dẫn đến nhiều nguy cơ gây tổn thương não hơn.
Các nhà nghiên cứu đến từ các trường đại học Groningen (Hà Lan) và Pennsylvania đã khẳng định: tình trạng mất ngủ kéo dài sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực và để lại hậu quả nghiêm trọng đối với các chức năng của não bộ, đặc biệt là trí nhớ. Việc bạn thiếu ngủ từ 5 tiếng trở lên sẽ dẫn đến sự mất kết nối giữa các noron thần kinh trong vùng hippocampus.
Hippocampus là khu vực quan trọng trong trung ương thần kinh, chịu trách nhiệm lưu trữ những ký ức mới. Hippocampus cần giấc ngủ để chuyển thông tin được lưu trữ tới các khu vực khác của não.
Trong trường hợp này, nếu thiếu ngủ thường xuyên các thông tin mới không được chuyển đi khiến Hippocampus bị đầy thông tin nên không thể lưu trữ thêm thông tin khác, khiến ta dễ quên và khó ghi nhớ hơn.
 |
Tình trạng thiếu ngủ, hoặc ngủ không đủ giấc sẽ làm luồng thông tin về vỏ não trước trán bị ngưng trệ và gây nên mất trí nhớ ngắn hạn hoặc mau quên (Ảnh: Internet) |
Nhìn chung, thiếu ngủ sẽ gây hại cho não bộ nghiêm trọng, chỉ cần bạn ngủ muộn 1 đêm thì khả năng ghi nhớ thông tin mới sẽ bị giảm đi đáng kể, hoặc cảm thấy vô cùng mệt mỏi vào ngày hôm sau. Một giấc ngủ chất lượng tốt sẽ mang lại nhiều lợi ích sức khỏe cho cơ thể và tinh thần hơn bất kì hoạt động bổ sung nào. Quá trình phục hồi, chữa lành của cơ thể đều diễn ra trong lúc bạn ngủ, vì thế giấc ngủ luôn là điều cần được đặt lên hàng đầu.
Xem thêm: Uống rượu có nhiều rủi ro hơn đối với tim mạch so với những gì chúng ta biết
Quỳnh Giang
Theo Người đưa tin
