Canxi là khoáng chất thiết yếu đối với cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong quá trình vận động, từ hoạt động co bóp của tim đến chức năng thần kinh. Chúng đảm bảo cơ thể hoạt động bình thường, dù chỉ chiếm 1% trọng lượng của có thể.

Tụt canxi máu là gì? 

Với những người trưởng thành, cả phụ nữ lẫn nam giới cần tiêu thụ tối thiểu 1000mg canxi mỗi ngày. Không cung cấp đủ chất này cơ thể gây thiếu hụt canxi trong máu.

Tụt canxi máu hay còn gọi là hạ canxi máu, là một tình trạng trong đó có nồng độ canxi ở trong phần dịch của máu hoặc huyết tương thấp hơn mức bình thường.

Dấu hiệu nhận biết tụt canxi máu?

Người bị hạ canxi máu có thể không biểu hiện triệu chứng, đặc biệt ở giai đoạn đầu, nhưng các triệu chứng cũng có thể xuất hiện ngay và ngày một nặng hơn. Các biểu hiện lâm sàng của hạ canxi máu là do rối loạn điện thế màng tế bào, gây kích thích hệ thần kinh - cơ. Dấu hiệu hay gặp là tình trạng co cứng cơ (chuột rút) ở vùng lưng và chân. Những trường hợp hạ canxi máu diễn biến từ từ, âm ỉ có thể gây các dấu hiệu thần kinh nhẹ như trầm cảm, lú lẫn hay kích thích tâm thần. 

Người bị tụt canxi máu kéo dài có thể xuất hiện phù gai thị và đục thể thủy tinh. Ngoài ra, người bị hạ canxi máu còn có các triệu chứng như rối loạn nhịp tim (nhịp tim không đều), tăng phản xạ gân xương và cảm giác nóng hoặc ngứa ran ở bàn tay và bàn chân.

Nếu phát hiện các trường hợp tụt canxi máu có biểu hiện nghiêm trọng như co giật hoặc động kinh, khó ăn hoặc biếng ăn ở trẻ sơ sinh, co thắt cơ… thì cần đưa bệnh nhân đi cấp cứu ngay lập tức.

Tụt canxi máu nên uống thuốc gì? 

Mục đích của việc điều trị hạ canxi máu là giúp nhanh chóng đưa nồng độ canxi trong máu trở lại bình thường. Các thuốc sử dụng tùy theo nguyên nhân và mức độ hạ canxi máu.

• Bổ sung canxi (ở dạng muối cacbonat hay gluconat…) qua đường uống hay qua đường tiêm tĩnh mạch trong trường hợp hạ canxi máu do cơ thể thiếu hụt canxi.

• Bổ sung vitamin D (cholecalciferol, calcitriol...) qua đường uống hay đường tiêm tĩnh mạch trong trường hợp hạ canxi máu do cơ thể thiếu hụt vitamin D hay do suy tuyến cận giáp.

• Bổ sung magie (ở dạng muối lactat hay clorit...) qua đường uống hay đường tiêm tĩnh mạch trong trường hợp hạ canxi máu do cơ thể thiếu hụt magie.

• Bổ sung các chế phẩm tương tự hormon tuyến cận giáp (Natpara, forteo…) trong trường hợp hạ canxi máu do thiếu hụt hormon tuyến cận giáp.

Bên cạnh việc uống thuốc, người bị tụt canxi máu cũng nên xây dựng chế độ ăn uống khoa học để bổ sung đầy đủ lượng canxi từ nguồn thực phẩm.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, người bị tụt canxi nên thực hiện chế độ ăn đầy đủ canxi bằng cách ăn nhiều tôm, cua, ốc, nghêu, sò, mực,…Ăn các loại rau như lá mù tạc, cải thìa, đậu bắp, bông cải, bí xanh, rau bina và cải cải.

Bên cạnh đó, hãy bổ sung thêm quả sung khô, đậu trắng, đậu phộng, đậu đỏ và đậu xanh vào thực đơn hàng ngày.

Ngoài việc bổ sung các thực phẩm trên thì người bệnh cũng nên hạn chế uống cà phê, rượu, bia vì chúng làm chậm khả năng hấp thu canxi vào cơ thể. Thuốc lá làm gia tăng đào thải canxi ra khỏi cơ thể, vì thế bạn cũng cần tránh xa thuốc lá. 

Sơ cứu người khi bị tụt canxi máu

Khi gặp trường hợp người bị tụt canxi máu, những người xung quanh phải giữ bình tĩnh, đỡ bệnh nhân rồi đưa vào chỗ thoáng mát để nghỉ ngơi. Vỗ nhẹ 2 bên má bệnh nhân để giữ cho bệnh nhân tỉnh táo. Nếu ngất lâu hãy thử ấn huyệt nhân trung ở giữa mũi và miệng.

Xem xét trong đồ đạc bệnh nhân nếu có mang theo canxi viên dạng sủi thì pha 1 viên vào 1 cốc nước, đợi thuốc tan hết thì đưa cho bệnh nhân uống. Nếu 2 hàm răng bệnh nhân cứng lại không mở ra được thì bắt buộc phải dùng thìa bón vào miệng bệnh nhân hoặc vỗ mạnh 2 bên má (không phải là tát) cho bệnh nhân tỉnh lại uống thuốc.

Nếu bệnh nhân không mang theo viên canxi dạng sủi thì nên nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.

Mọi người nên chú ý đến vấn đề ăn uống mỗi ngày, chế độ sinh hoạt phù hợp để khắc phục tình trạng tụt canxi máu đột ngột nhé. 

                                                                                                  Tường Vi

Theo tạp chí Sống khỏe