Với việc triển khai vaccine, bước đầu đã cho thấy hiệu quả đáng khích lệ trong việc bảo vệ và ngăn ngừa COVID-19. Nhưng giờ đây, với sự xuất hiện của biến thể Delta, nó đã bắt đầu tấn công chúng trở lại, đặc biệt trong các nhóm người chưa được tiêm chủng.

William A Haseltine - nhà khoa học, doanh nhân công nghệ sinh học người Mỹ và là chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, Chủ tịch của tổ chức y tế toàn cầu ACCESS Health International mới đây đã có bài viết phân tích về 4 vòng bảo vệ để kết thúc đại dịch.

Ông cho rằng, mỗi giai đoạn bùng phát, virus SARS-CoV-2 gây ra COVID-19 vẫn bị đánh giá thấp. Từ những gì chúng ta biết về khả năng thích ứng và phát triển của nó thông qua các đột biến ngẫu nhiên, chỉ có một lựa chọn khả thi để kiểm soát dịch bện lâu dài. Đó là một chiến lược kết hợp kho vũ khí vaccine, các loại thuốc kháng virus đang phát triển nhanh chóng cùng với các biện pháp y tế công cộng mạnh mẽ và sự hợp tác toàn cầu sâu hơn.

Vòng bảo vệ đầu tiên: Vaccine

Vaccine là vòng bảo vệ đầu tiên để chống lại COVID-19. Thế hệ vaccine đầu tiên ở Mỹ và trên thế giới có hiệu quả cao, và thế hệ thứ hai, thứ ba cũng như các thế hệ tiếp theo sẽ còn mạnh hơn. Nhưng ngay cả với các mũi tiêm nhắc lại và vaccine thế hệ tiếp theo được điều chỉnh cho phù hợp với các biến thể mới, chỉ riêng việc tiêm vaccine cũng không có khả năng chấm dứt đại dịch.

Vaccine được xem là vòng bảo vệ đầu tiên để chống lại COVID-19 - (Ảnh: Timesofindia).

Vaccine sẽ không hoạt động đối với tất cả mọi người. Trong trường hợp tốt nhất, vaccine có hiệu quả 95% chống lại loại virus gốc ban đầu, vaccine vẫn thất bại khoảng 5%. Biến thể Delta đã chứng tỏ sự lão luyện hơn các chủng trước đó trong việc vượt qua các biện pháp bảo vệ của vaccine.

Hơn nữa, có một lượng đáng kể những người mắc các bệnh lý tiềm ẩn làm giảm hiệu quả của vaccine. Những người này bao gồm người được cấy ghép nội tạng, người dùng thuốc ức chế miễn dịch, bệnh nhân ung thư và một phần dân số cao tuổi.

Ngoài ra, cũng giống như sự bảo vệ được cung cấp bởi vaccine cúm hàng năm, bằng chứng ban đầu cho thấy khả năng miễn dịch do vaccine chống lại COVID-19 cũng có thể mất dần theo thời gian.

Vòng bảo vệ thứ 2: Thuốc kháng virus

Thuốc kháng virus và thuốc dự phòng sẽ cần thiết để lấp đầy khoảng trống do vaccine để lại và cung cấp vòng bảo vệ thứ hai. Chính phủ Hoa Kỳ gần đây đã cam kết 3,2 tỷ đô la Mỹ để phát triển các liệu pháp kháng virus cho COVID-19.

Mặc dù hầu hết mọi người tập trung vào việc sử dụng các loại thuốc này như một phương pháp điều trị, nhưng tiềm năng thực sự của chúng nằm trong việc kiểm soát đại dịch, bởi vì việc dùng thuốc dự phòng có thể ngăn những người đã tiếp xúc với virus bị bệnh hoặc lây nhiễm.

Mặc dù hiện tại những loại thuốc này không thể được sử dụng rộng rãi, do chi phí sản xuất cao và nhu cầu truyền tĩnh mạch trong bệnh cảnh lâm sàng. Tuy nhiên, chúng ta đã đạt được bằng chứng về nguyên tắc. Lý tưởng nhất là thế hệ thuốc kháng virus tiếp theo sẽ ở dạng viên nén, mang lại cho chúng tiềm năng rất lớn để sử dụng ở những nơi có nguy cơ cao như những người bị ức chế miễn dịch không thể dựa vào vaccine để bảo vệ.

Cách tiếp cận tương tự cũng áp dụng cho các khu vực khác. Nếu một người có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19, mọi người xung quanh có thể uống một viên thuốc để giúp ngăn ngừa nhiễm trùng.

Vòng bảo vệ thứ 3: Các biện pháp y tế công cộng

Vòng bảo vệ tiếp theo sẽ đến từ các biện pháp y tế công cộng để ngăn chặn sự lây lan của virus. Các quốc gia như Úc, Trung Quốc, New Zealand, Singapore và Đài Loan và Việt Nam đã sử dụng hiệu quả việc xét nghiệm rộng rãi, truy vết tiếp xúc toàn diện, cách ly bắt buộc, kiểm soát chặt chẽ biên giới và kiểm dịch đối với những người mới đến.

Các biện pháp y tế cộng đồng là bắt buộc để góp phần đẩy lùi đại dịch COVID-19 - (Ảnh: Internet).

Những chiến lược như vậy là phương pháp bảo vệ quan trọng khi đối mặt với hầu hết mọi bệnh truyền nhiễm trong lịch sử gần đây. Nhưng ở Mỹ và các quốc gia khác trên thế giới, việc xét nghiệm diện rộng và truy vết đã bị đình trệ hoặc gặp khó khăn ngay từ đầu. Khi đó, các loại thuốc dự phòng kháng virus mới có thể giúp bù đắp cho lỗ hồng này.

Trái ngược với việc “kiểm tra, theo dõi và kiểm dịch”, câu thần chú giờ đây có thể trở thành “kiểm tra, theo dõi và nuốt một viên thuốc”, một sự thay thế hấp dẫn hơn nhiều. Những loại thuốc này cũng giúp mở ra cơ hội du lịch mới, loại bỏ nhu cầu kiểm dịch lâu dài.

Vòng bảo vệ thứ 4: Sự hợp tác quốc tế

Ba vòng bảo vệ đầu tiên tạo thành một lớp bảo vệ tuyệt vời. Nhưng chúng sẽ không đủ trừ khi chúng được triển khai ở mọi nơi trên thế giới. Để cung cấp vòng bảo vệ cuối cùng, cộng đồng quốc tế phải làm việc cùng nhau để cải thiện việc giám sát dịch bệnh và cung cấp khả năng tiếp cận phổ biến đối với các xét nghiệm, phương pháp điều trị và vaccine.

Các chương trình chia sẻ vaccine, cơ chế COVAX là bước quan trọng đầu tiên. Nhưng sức mạnh của nền tảng này đã bị suy giảm bởi tư lợi và chủ nghĩa dân tộc vaccine. Tuy nhiên, vẫn có hy vọng cho tương lai khi nhiều quốc gia có thu nhập cao đang dư thừa vaccine. Ngoài ra, nhiều nước cũng có những nỗ lực đang được tiến hành để tăng cường sản xuất vaccine của riêng mình.

Bên cạnh những nỗ lực này, cộng đồng quốc tế cần đầu tư vào giám sát dịch bệnh toàn cầu để xác định các đợt bùng phát mới, đặc biệt là đợt bùng phát do các biến thể có khả năng lây nhiễm cao gây ra, giúp đối phó hiệu quả hơn. Với các cơ chế phù hợp, cộng đồng các nhà khoa học, nhà nghiên cứu và nhà sản xuất dược phẩm trên toàn cầu sẽ phải xác định cách thức vaccine và phương pháp điều trị chống lại từng biến thể mới và các biện pháp để giảm thiểu sự lây lan và giảm khả năng xuất hiện của chúng.

Thế giới đã trải qua hơn 18 tháng sau khi đại dịch bùng phát, chúng ta đã có những gì mình cần để chấm dứt nó. Bây giờ, chúng ta phải áp dụng kiến ​​thức và công cụ của mình. Không có cách tiếp cận đơn lẻ nào là đủ. Tuy nhiên, cùng thực hiện 4 vòng phòng thủ vaccine, thuốc kháng virus, các biện pháp y tế công cộng và hợp tác quốc tế có thể giúp chúng ta loại bỏ COVID-19 trong thời gian sớm nhất. Một cuộc sống tốt đẹp hơn đang chờ đón ở phía trước.

Thanh Thanh

Theo Người đưa tin