Tinh bột vốn dĩ không xấu. Đây là nguồn cung cấp glucose - nhiên liệu để duy trì hoạt động của não bộ và cơ bắp. Các chuyên gia dinh dưỡng luôn khuyến nghị rằng 45-65% tổng năng lượng hằng ngày nên đến từ nhóm tinh bột. Nhưng vấn đề nằm ở chỗ loại tinh bột mà chúng ta tiêu thụ và cách ăn chúng. Nếu chỉ ưu tiên tinh bột tinh chế, ăn quá nhiều vào thời điểm không hợp lý hoặc kết hợp sai cách, cơ thể sẽ dễ rơi vào tình trạng tăng đường huyết, rối loạn chuyển hóa và tích trữ mỡ. Sau đây là 5 kiểu ăn tinh bột “bòn rút” tuổi thọ mà nhiều người đang vô tình mắc phải.

1. Ăn quá nhiều tinh bột tinh chế (cơm trắng, bánh mì trắng, mì tôm...)

Tinh bột tinh chế là loại đã bị loại bỏ hầu hết chất xơ, vitamin và khoáng chất trong quá trình sản xuất. Điển hình như cơm trắng, bánh mì trắng hay mì ăn liền. Các loại thực phẩm này khiến đường huyết tăng nhanh chóng, cơ thể buộc phải tiết insulin nhiều để xử lý.

Nếu ăn tinh bột tinh chế trong thời gian dài, nguy cơ mắc tiểu đường type 2, béo phì và bệnh tim mạch tăng lên rõ rệt (Ảnh: Internet)

Một nghiên cứu đăng trên Journal of Nutrition từng chỉ ra rằng, những người tiêu thụ lượng tinh bột tinh chế cao có khả năng mắc hội chứng chuyển hóa cao hơn 38% so với nhóm ăn nhiều tinh bột nguyên hạt. Điều này cho thấy việc “quen miệng” ăn cơm trắng, mì tôm hay bánh ngọt thường xuyên có thể trở thành gánh nặng lớn cho sức khỏe.

2. Ăn tinh bột vào buổi tối muộn

Nhiều người có thói quen ăn khuya bằng cơm, mì hoặc cháo trắng để "chống đói" trước khi đi ngủ. Tuy nhiên, việc dung nạp tinh bột vào ban đêm lại khiến cơ thể khó tiêu hao năng lượng, dễ chuyển hóa thành mỡ thừa. Hơn nữa, mức đường huyết có thể tăng cao trong khi cơ thể đang nghỉ ngơi, gây áp lực cho tuyến tụy và làm gián đoạn chất lượng giấc ngủ.

Một số chuyên gia khuyến nghị nếu muốn ăn nhẹ vào tối muộn, hãy ưu tiên trái cây ít đường hoặc thực phẩm giàu protein thay vì tinh bột. Điều này không chỉ giúp ổn định cân nặng mà còn giảm nguy cơ gan nhiễm mỡ - căn bệnh phổ biến ở người trẻ hiện nay.

3. Ăn tinh bột kèm quá nhiều đường và chất béo

Một ổ bánh mì kẹp nhân ngọt, một ly trà sữa đầy topping hay khoai tây chiên giòn tan chấm sốt béo ngậy - đó đều là sự kết hợp hoàn hảo cho vị giác nhưng lại là “ác mộng” với sức khỏe. Khi tinh bột đi kèm với nhiều đường và chất béo bão hòa, tốc độ tăng đường huyết càng nhanh, đồng thời lượng calo trở nên quá tải. Cơ thể dễ tích mỡ nội tạng, làm tăng nguy cơ kháng insulin, rối loạn lipid máu và thậm chí đẩy nhanh quá trình lão hóa tế bào.

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, chế độ ăn nhiều carb xấu kết hợp cùng chất béo bão hòa là yếu tố hàng đầu dẫn tới bệnh động mạch vành (Ảnh: Internet)

Ở Việt Nam, xu hướng ăn vặt với đồ chiên rán, bánh ngọt, trà sữa ngày càng phổ biến, khiến tình trạng béo phì và tiểu đường trẻ hóa đáng báo động.

4. Ăn tinh bột trong trạng thái “nhai vội nuốt nhanh”

Nhiều người bận rộn có thói quen vừa làm việc vừa ăn, hoặc ăn rất nhanh trong vài phút. Điều này không chỉ khiến dạ dày phải làm việc quá tải mà còn ảnh hưởng đến cách cơ thể xử lý tinh bột. Khi không nhai kỹ, enzyme amylase trong nước bọt không có đủ thời gian phân giải tinh bột thành đường đơn, dẫn đến việc tiêu hóa kém và dễ gây đầy hơi, khó chịu.

Hơn nữa, tốc độ ăn nhanh khiến não bộ không kịp nhận tín hiệu no, từ đó dẫn đến việc ăn nhiều hơn lượng cần thiết. Một khảo sát tại Nhật Bản cho thấy, những người có thói quen ăn nhanh có nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa cao gấp đôi so với người ăn chậm và nhai kỹ. Như vậy, cách ăn cũng quan trọng không kém so với việc ăn gì.

5. Ăn tinh bột mà bỏ quên chất xơ và protein đi kèm

Tinh bột khi được ăn một mình, đặc biệt là tinh bột tinh chế, thường khiến đường huyết tăng vọt rồi nhanh chóng hạ thấp, dẫn đến cảm giác đói trở lại chỉ sau 1-2 giờ. Ngược lại, nếu kết hợp cùng chất xơ từ rau củ và protein từ thịt, cá, trứng hay đậu, tốc độ hấp thu glucose sẽ chậm hơn, giúp cơ thể duy trì năng lượng ổn định.

Thói quen ăn cơm chỉ kèm một ít thức ăn, hoặc “ăn mì tôm sống qua bữa” chính là kiểu ăn thiếu cân bằng, dễ dẫn đến suy dinh dưỡng vi chất và làm giảm sức đề kháng (Ảnh: Internet)

Một chế độ ăn lành mạnh nên coi tinh bột như “nền tảng” chứ không phải “trung tâm”, và cần luôn đi kèm thực phẩm giàu chất xơ, protein, vitamin để đạt sự cân bằng.

Tinh bột vốn là nguồn sống của con người, nhưng cách ăn sai lầm lại biến chúng thành thủ phạm âm thầm “bòn rút” sức khỏe từng ngày. Ăn quá nhiều tinh bột tinh chế, ăn vào buổi tối muộn, kết hợp với đường và chất béo, ăn quá nhanh hoặc bỏ quên chất xơ, protein là những sai lầm phổ biến mà hầu hết ai cũng từng mắc phải. Để bảo vệ tuổi thọ, không nhất thiết phải loại bỏ tinh bột, mà hãy điều chỉnh thói quen: chọn ngũ cốc nguyên hạt thay cho tinh chế, ăn đúng bữa, nhai kỹ, cân bằng cùng rau và đạm. Sự thay đổi nhỏ trong cách ăn mỗi ngày sẽ là chìa khóa lớn giúp cơ thể khỏe mạnh, phòng tránh bệnh tật và giữ gìn sức sống lâu dài.

Xem thêm: 6 dấu hiệu này xuất hiện trên bàn tay cảnh báo lượng đường trong máu tăng cao

Quỳnh Giang

Theo Người đưa tin