Sốc nhiệt hay còn gọi là say nắng, cảm nắng là một loại bệnh nhiệt nghiêm trọng. Thông thường, trung khu điều nhiệt giữ nhiệt độ cơ thể luôn ở mức cân bằng, không thay đổi nhiều theo tác động của môi trường.

Khi tiếp xúc với nắng nóng kéo dài, gắng sức khiến trung tâm điều nhiệt bị tổn thương hoặc không còn điều khiển nổi sự cân bằng đó thì nhiệt độ cơ thể sẽ tăng mạnh, gây rối loạn các chức năng trong cơ thể, nhất là hệ thần kinh, có thể dẫn đến hôn mê và tử vong.

Nắng nóng khiến nhiều người già phải nhập viện.

Mới đây, Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận một bệnh nhân nữ (49 tuổi, ở Quảng Ninh) được chuyển từ cơ sở y tế tuyến dưới lên trong tình trạng rối loạn ý thức, rối loạn đông máu, tụt huyết áp, tổn thương gan thận và tim...

Bệnh nhân được chẩn đoán sốc nhiệt, nghi ngờ hôn mê do hít khói, ngộ độc khí CO.

Trước đó, bệnh nhân cùng người nhà đốt nương giữa trời nắng nóng đỉnh điểm. Do đám cháy lan nhanh, bệnh nhân cố dập lửa trong thời gian kéo dài, sức nóng của lửa và nhiệt độ tăng cao khiến bệnh nhân say nắng, say nóng và nhdôdanh chóng rơi vào tình trạng hôn mê.

Theo bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng - PGĐ Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai), nắng nóng ảnh hưởng đến cơ chế điều hòa thân nhiệt, có thể làm cho nhiệt độ cơ thể tăng cao, con người lúc đó sẽ rơi vào tình trạng lơ mơ, chóng mặt và rối loạn ý thức, ảnh hưởng đến cả chức năng tim phổi, hệ thần kinh...

Khi thân nhiệt tăng, bệnh nhân ra mồ hôi đầm đìa khiến cơ thể bị mất nhiều nước, cộng thêm bị áy nóng do ánh mặt rời chiếu trực tiếp vào người khiến bệnh nhân dễ bị tổn thương nhiều cơ quan, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Những ngày nắng nóng đỉnh điểm thì ra đường là một cực hình.

Cũng tương tự, tại khoa cấp cứu của Bệnh viện Tim Hà Nội, mỗi ngày tiếp nhận từ 40-50 bệnh nhân cấp cứu do suy tim, viêm phổi, tai biến mạch máu não... trong đó khoảng 10 trường hợp bị tác động bởi nắng nóng.

Tại bệnh viện Lão khoa trung ương, số ca cấp cứu tăng khoảng 130-150% so với bình thường, phổ biến là tình trạng đột quỵ, viêm phổi, sốc nhiệt...

Cảnh báo nhóm người dễ bị nắng nóng tác động             

Theo các bác sĩ, người cao tuổi là một trong những đối tượng dễ bị tác động của nắng nóng nhiều nhất do nhóm người này thường đã có sẵn bệnh nền, kém thích nghi với sự thay đổi của thời tiết. Bởi vậy, khi bị tác động trực tiếp của nắng nóng gay gắt, họ dễ rơi vào tình trạng bị sốc nhiệt.

Người già dễ bị nắng nóng tác động hơn cả.

Nhóm người cao tuổi có sẵn bệnh nền là đái tháo đường, tim mạch, huyết áp tăng, nắng nóng tác động dễ gây biến chứng.

Bởi vậy, càng những ngày nắng nóng, nhóm người cao tuổi cần chú ý uống nước thường xuyên, bổ sung hoa quả để đủ lượng vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể, và đặc biệt tránh ra nắng từ khoảng 10h-16h bởi đây là thời điểm nắng gắt, tia tử ngoại cao...

Bên cạnh người cao tuổi, trẻ em và phụ nữ cũng là nhóm chịu tác động cao của nắng nóng bởi đây là những người có sức chịu đựng kém hơn.

Ngoài ra, những người lao động ngoài trời như công nhân, nông dân, vận động viên thể thao, bộ đội huấn luyện ngoài thao trường, nhân viên giao hàng,... Những người này có đặc điểm chung là lao động nhiều giờ trong điều kiện nắng nóng, không nghỉ ngơi bổ sung nước và điện giải đầy đủ.

Nhiều trường hợp tắm biển trong thời gian dài dưới trời nắng cũng dễ bị sốc nhiệt và cánh mày râu tuyệt đối đừng chủ quan bởi bệnh nhân nam thường nhiều hơn vì họ thường coi nhẹ trang phục bảo hộ cần thiết hoặc bôi kem chống nắng.

Nhóm người lao động ngoài trời cũng cần chú ý để không bị sốc nhiệt do nắng nóng.

Một số biểu hiện của sốc nhiệt:

- Ra mồ hôi đầm đìa, đau cơ, yếu cơ, chuột rút, chóng mặt, đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn, nôn, choáng hoặc ngất.

- Sốt cao trên 39 - 40 độ C. Da khô và nóng.

- Rối loạn ý thức như mê sảng, co giật, hôn mê. Đây là tình trạng nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng, cần được xử trí tại chỗ ngay rồi đưa đi cấp cứu.

Cách xử lý khi bệnh nhân có biểu hiện bị sốc nhiệt:

- Nhanh chóng chuyển nạn nhân ra khỏi khu vực nắng nóng, đư vào nơi mát mẻ.

- Đặt nạn nhân nằm xuống, cởi bớt quần áo và nước lạnh hoặc khăn ướt phủ lên toàn bộ cơ thể, dùng quạt thổi để hạ nhiệt. Có thể phun nước vào người, sử dụng quạt, cho người vào nước đá.

- Cho uống nước ngay nếu còn tỉnh và không nôn nhiều. Đồng thời phải gọi ngay xe cấp cứu và chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất.

- Trên đường đi, cần mở điều hòa hoặc cửa sổ xe cứu thương, tiếp tục đắp khăn ướt và nước lạnh lên cơ thể để làm mát. Truyền dịch tĩnh mạch nếu có thể và luôn theo dõi nhiệt độ cơ thể người bệnh.

- Nếu bệnh nhân đã bị tổn thương thận thì có thể phải lọc máu liên tục. Chăm sóc tích cực phụ thuộc vào tình trạng của bệnh nhân.

Anh Quân

Theo Người đưa tin