Lượng đường trong máu có thể cao vào buổi sáng nếu bạn đang gặp hiện tượng bình minh hoặc hiệu ứng Somogyi. Hiện tượng bình minh phổ biến nhất ở những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2, trong khi hiệu ứng Somogyi phổ biến hơn đối với những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 1.

Những người mắc bệnh tiểu đường gặp nhiều khó khăn hơn trong việc điều chỉnh lượng đường trong máu. Người mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 không có khả năng sản xuất insulin, loại hormone giúp cơ thể chuyển hóa đường trong máu thành năng lượng. Còn người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 không thể sử dụng insulin một cách hiệu quả.

Kết quả là lượng đường trong máu thường cao hơn nhiều đối với những người mắc bệnh tiểu đường, đặc biệt là vào buổi sáng. Đây là lý do tại sao.

Hiện tượng bình minh là gì?

Khi cơ thể chuẩn bị thức dậy trong ngày, nó sẽ giải phóng glucose dự trữ trong gan để cung cấp cho bạn năng lượng cần thiết để bắt đầu ngày mới. Tuy nhiên, những người mắc bệnh tiểu đường không thể sử dụng lượng đường trong máu này, do đó, khoảng một nửa số bệnh nhân tiểu đường cảm thấy lượng đường trong máu cao vào buổi sáng. Đây được gọi là hiện tượng bình minh.

Nếu bạn bị tiểu đường, các bác sĩ sẽ khuyên bạn để thiết lập một phạm vi mục tiêu cho lượng đường trong máu. Nói chung, lượng đường trong máu trung bình từ 70 đến 130 mg/dl được coi là tốt cho bệnh tiểu đường.

Nếu mức độ  đường huyết luôn cao hơn mức trung bình vào buổi sáng trong khi chưa ăn sáng, bạn có thể đang gặp phải hiện tượng bình minh. Điều này phổ biến nhất ở những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.

Lượng đường trong máu thường đạt đỉnh khoảng 2 đến 3 giờ trước khi thức dậy và nó sẽ vẫn cao khi bạn thức dậy. Đối với hầu hết mọi người, điều đó xảy ra vào buổi sáng sớm, nhưng nếu bạn có lịch trình ngủ bất thường, bạn có thể gặp phải tình trạng này bất cứ lúc nào.

Đối với những người làm việc ca đêm, hiện tượng “bình minh” có thể xảy ra vào lúc hoàng hôn, vì nó liên quan đến thời gian thức dậy bình thường của một người, không phải thời gian cụ thể trong ngày

Hiệu ứng Somogyi là gì?

Hiệu ứng Somogyi là lời giải thích thứ hai cho việc lượng đường trong máu cao vào buổi sáng, và điều này xảy ra thường xuyên nhất ở những người mắc bệnh tiểu đường tuýp

1. Nó xảy ra khi mọi người bị hạ đường huyết hoặc lượng đường trong máu thấp trong đêm. Trong nỗ lực khắc phục điều đó, cơ thể tiết ra nhiều glucose dự trữ hơn, sau đó sẽ dẫn đến lượng đường trong máu cao vào buổi sáng.

Hiệu ứng Somogyi hiếm hơn hiện tượng bình minh, nhưng đó chủ yếu là do ít người mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 hơn bệnh tiểu đường tuýp 2. Một nghiên cứu  được công bố năm 2015 theo dõi 85 người mắc bệnh tiểu đường tuýp 1, cho thấy 82,4% trong số họ có lượng đường trong máu cao vào buổi sáng và 60% trong số đó là do hiệu ứng Somogyi, so với chỉ 12,9%. do hiện tượng bình minh gây ra.

Để xác định xem lượng đường trong máu của bạn cao vào buổi sáng có phải do hiệu ứng Somogyi gây ra hay không, bạn sẽ cần xem lượng đường trong máu của mình khoảng 4 đến 5 giờ trước khi thức dậy, điều này có thể được thực hiện bằng máy theo dõi đường huyết liên tục.

Cách giảm lượng đường trong máu buổi sáng

Bạn nên nói chuyện với bác sĩ nếu thường xuyên thấy lượng đường trong máu cao vào buổi sáng. Các bác sĩ sẽ đưa ra các đề xuất về việc thay đổi chế độ điều trị giúp bạn tránh được tình trạng tăng đường huyết buổi sáng này.

Lượng đường trong máu cao vào buổi sáng có thể được giải quyết bằng cách chú ý cẩn thận đến chế độ ăn kiêng và tập thể dục, cũng như điều chỉnh thuốc điều trị tiểu đường bởi một chuyên gia y tế có trình độ.

Để tránh hiện tượng bình minh, bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện các bước sau:

Tránh hoặc hạn chế carbohydrate vào buổi tối

Kết hợp tập thể dục trước khi đi ngủ, chẳng hạn như đi bộ sau bữa tối

Dành nhiều thời gian hơn giữa bữa ăn cuối cùng và giờ đi ngủ

Những người tiếp tục gặp rắc rối với hiện tượng bình minh được khuyên dùng insulin trước khi đi ngủ. Tuy nhiên, điều này phải được thực hiện cẩn thận để nó không gây ra hiệu ứng Somogyi.

Những người trải qua hiện tượng bình minh thường thấy rằng nó trở nên tồi tệ hơn theo thời gian. Trên thực tế, nó được coi là một dấu hiệu cho thấy bệnh tiểu đường đang tiến triển, vì vậy điều quan trọng là phải nói chuyện với bác sĩ về phương án điều trị.

Ánh Dương

Theo Người đưa tin